آموزه‌های حکمت ۹ نهج‌البلاغه برای سلامت جامعه

حجت‌الاسلام والمسلمین روح‌الله جمشیدی در گفتگو با خبرنگار مهر، با پرداختن به مضامین نورانی حکمت نهم نهج‌البلاغه که امیرالمومنین (ع) فرمودند «إِذَا أَقْبَلَتِ الدُّنْیَا عَلَی [قَوْمٍ أَعَارَتْهُمْ مَحَاسِنَ غَیْرِهِمْ وَ إِذَا أَدْبَرَتْ عَنْهُمْ سَلَبَتْهُمْ مَحَاسِنَ أَنْفُسِهِمْ] أَحَدٍ، أَعَارَتْهُ مَحَاسِنَ غَیْرِهِ، وَ إِذَا أَدْبَرَتْ عَنْهُ، سَلَبَتْهُ مَحَاسِنَ نَفْسِه»، اظهار کرد: حضرت در این حکمت می‌فرمایند هنگامی که دنیا به کسی روی آورد نیکی‌های دیگران را به او عاریت می‌دهد و هنگامی که دنیا به کسی پشت کند نیکی‌های خودش را نیز از او سلب می‌کند.

معاون تهذیب مدرسه علمیه امامیه شهرکرد با ذکر اینکه روی آوردن دنیا به معنی مورد توجه مردم قرار گرفتن است، ادامه داد: مردم عموماً به کسی اقبال نشان می‌دهند که بتواند منافع آنها را تأمین یا حفظ کند لذا امام (ع) قائلند هرگاه دنیا روی خوش خود را به کسی نشان داد و جاه و مال و مقام نصیب کسی شد، مردم نیز به سوی او روی می‌آورند.

جمشیدی بیان کرد: انسان‌ها به علت علاقه و دلبستگی به دنیا و زرق و برق آن به سمت کسی می‌روند که برخوردار از این تعلقات دنیوی و دارای قدرت و مکنت و مال و مقام باشند و با هر وسیله‌ای به این افراد نزدیک می‌شوند تا نفعی ببرند.

وی با تصریح اینکه افراد برخوردار از مکنت‌های دنیوی در نظر مردم خوب جلوه می‌کنند، افزود: افرادی که از مال و سرمایه یا مقامی برخوردارند، خوبی‌های دیگران نیز به آنان نسبت داده می‌شود و مردم برایشان جایگاه والا قائل می‌شوند هر چند در حقیقت، متخلق به آن فضائل و صفات نباشند.

جمشیدی اضافه کرد: مردم عموماً برای بهره‌برداری خودشان، فرد دارای قدرت و مکنت و ثروت را با انواع فضائل و صفات حسنه می‌ستایند مثلاً شخص ترسو را به شجاعت یا فرد نادان را به علمش تحسین می‌کنند.

تملق متملقان برای کسب منافع و مطامع

این مدرس حوزه علمیه چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه وقتی دنیا به کسی پشت کرد او در چشم مردم بد جلوه خواهد کرد، افزود: یعنی انسان محروم از ثروت و مکنت و مقام حتی اگر انسان با فضیلتی هم باشد، مردم خوبی‌های او را انکار می‌کنند و نادیده می‌گیرند.

جمشیدی با یادآوری تملق متملقان برای کسب منافع و مطامع، توضیح داد: فرد متملق همیشه دروغ می‌بافد تا رضایت دیگران را کسب و منافع خود را حفظ کند.

وی قراردادی بودن و غیرحقیقی بودن مالکیت‌های دنیوی را یادآور شد و گفت: خوب است دل به داشته‌های دنیوی و نیز تعریف و تمجیدهای دیگران نبندیم زیرا هیچ پایه و اعتباری ندارد.

جمشیدی با اشاره به توصیه‌های امیرالمومنین (ع) در حکمت نهم نهج‌البلاغه برای تأمین سلامت اجتماعی جامعه، توضیح داد: تملق و چاپلوسی یک بیماری به‌شمار می‌رود و امام (ع) در این سخن تأکید دارند که اقبال و ادبار دنیا را معیار ارزش افراد قرار ندهیم.

وی در پایان گفت: یکی از آموزه‌های حکمت نورانی امام (ع) این است که وقتی دنیا به کسی اقبال کرد، برای تأمین منافع به سمتش نرویم و خوبی‌هایی را که ندارد متملقانه به او نسبت ندهیم.