انحصار مزون‌های لوکس بر لباس ایرانی؛ فقط قشر مرفه توانایی خرید دارند

ریحانه طاهری تولیدکننده محصولات حجاب و فعال در عرصه مد ایرانی – اسلامی، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، به چالش‌های طراحی لباس با الهام از هنرهای سنتی پرداخت و گفت: متأسفانه آنچه امروز به عنوان سلیقه به مخاطب عرضه می‌شود، بیشتر محصول تبلیغات رسانه‌ای و فضای مجازی است تا اصالت فرهنگی.

خروجی جشنواره‌های لباس به زندگی راه ندارد

وی با اشاره به برگزاری جشنواره‌های متعدد در حوزه مد و لباس، مانند جشنواره فرش با محوریت سوزندوزی‌های مکران یا جشنواره فردخت با موضوع هنر ایرانی-اسلامی، گفت: این رویدادها فرصتی ارزشمند برای احیای هنرهای بومی هستند، اما خروجی آن‌ها اغلب محدود به نمایشگاه‌ها می‌شود و لباس‌های فاخر تولیدشده به زندگی روزمره مردم راه نمی‌یابند.

این تولیدکننده محصولات حجاب در ادامه دلیل این مسئله را ضعف تبلیغات و معرفی جذاب این محصولات در فضای مجازی دانست و افزود: ما در جشنواره فردخت، طراحی‌هایی مبتنی بر خطاطی و کالیگرافی ارائه دادیم که با استقبال چشمگیر حضار مواجه شد. حتی در فضای مجازی نیز بازخوردهای مثبت نشان داد که مخاطب به طرح‌های اصیل و هنرمندانه علاقه دارد، اما این علاقه باید به تقاضای واقعی در بازار تبدیل شود.

وی با تأکید بر ضرورت تبدیل ایده‌های هنری به محصولات انبوه و کاربردی گفت: هدف ما این است که لباس‌های الهام‌گرفته از هنر ایرانی – اسلامی، از انحصار نمایشگاه‌ها خارج شود و در تن عموم مردم دیده شود. این امر نیازمند عزم جدی در عرصه تبلیغات، تولید و حمایت از طراحان است.

شرط تثبیت صنعت پوشاک در بازار جهانی

طاهری با اشاره به تجربه موفق خود در تلفیق خطاطی سنتی با طراحی مدرن گفت: صنعت مد ایران می‌تواند با تکیه بر گنجینه غنی هنرهای بومی، هویت مستقل خود را در بازار جهانی تثبیت کند، به شرطی که تنها به جنبه نمایشی اکتفا نشود و تولیدکنندگان، رسانه‌ها و سیاست‌گذاران همراهی لازم را داشته باشند.

وی به چالش‌های اقتصادی تولید لباس‌های فاخر با الهام از هنرهای سنتی پرداخت و گفت: هزینه تولید لباس‌هایی با المان‌های اصیل ایرانی – اسلامی، دو تا سه برابر لباس‌های معمولی است و این مسئله اصلی‌ترین مانع برای عرضه گسترده این محصولات است.

این تولیدکننده با اشاره به نبود نهادهای حمایتی افزود: متأسفانه مرجعی وجود ندارد که بخشی از هزینه‌های تولید را تقبل کند یا تسهیلات ویژه‌ای برای تشویق تولیدکنندگان اختصاص دهد. اگر حمایت‌های مالی و اعتباری وجود داشته باشد، قطعاً تولیدکنندگان به سمت طراحی لباس‌های اصیل و هنرمندانه حرکت خواهند کرد.

قشر مرفه مشتری برخی لباس‌ها

طاهری با بیان اینکه قیمت بالای این لباس‌ها، قدرت خرید عموم مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد، گفت: در حال حاضر این محصولات عمدتاً در مزون‌ها و شوروم‌های خصوصی عرضه می‌شوند و تنها قشر مرفه جامعه توانایی خرید آن‌ها را دارند. درحالی‌که ما دوست داریم این لباس‌ها در سطح جامعه دیده شوند، نه فقط در انحصار افراد خاص.

این فعال حوزه مد اسلامی با تأکید بر ضرورت کاهش هزینه‌های تولید از طریق حمایت نهادهای مرتبط گفت: اگر ارگان‌های فرهنگی و اقتصادی تسهیلات کم‌بهره، حمایت از بازاریابی یا حتی فراخوان‌های ویژه طراحی در این حوزه را ارائه دهند، تولیدکنندگان ترغیب می‌شوند تا از المان‌های هنری در طراحی لباس‌های روزمره استفاده کنند.

وی افزود: هدف نهایی این است که لباس‌های فاخر ایرانی – اسلامی از انحصار نمایشگاه‌ها و مزون‌های لوکس خارج شود و به پوششی قابل دسترس برای عموم مردم تبدیل شود. این امر تنها با عزم ملی و حمایت همه‌جانبه امکان‌پذیر است.

طاهری به ضرورت احیای لباس‌های بومی و مقابله با تأثیرپذیری از فرهنگ‌های خارجی اشاره کرد و گفت: ما می‌توانیم مانند هند، لباس‌های اصیلی با شناسنامه فرهنگی مشخص داشته باشیم. نمونه‌اش را در لباس‌های مناطق جنوبی یا کرمان و مکران می‌بینیم که به راحتی قابل تشخیص هستند.

چگونه تحت تأثیر فرهنگ‌های دیگر قرار نگیریم

وی با ابراز نگرانی از نفوذ فرهنگ‌های بیگانه در سبک پوشش ایرانیان، افزود: متأسفانه امروز شاهد جایگزینی چادر عربی و عبا به جای چادر اصیل ایرانی هستیم که برش و دوخت منحصر به فردی داشت و نماد وقار و زیبایی بود. این مسئله ریشه در یک معضل فرهنگی دارد که باید به صورت ریشه‌ای بررسی و درمان شود.

این فعال مد اسلامی، فضای مجازی را بستری کلیدی برای تغییر ذائقه عمومی دانست و گفت: راه حل اصلی، معرفی الگوهای جذاب و تأثیرگذار در این فضا است. وقتی مخاطبان ببینند که شخصیت‌های محبوب‌شان از لباس‌های اصیل ایرانی – اسلامی استفاده می‌کنند، ناخودآگاه به سمت این سبک پوشش گرایش پیدا خواهند کرد.

طاهری با اشاره به ظرفیت‌های هنری موجود در کشور گفت: ما با بهره‌گیری از هنرهای سنتی مثل سوزن‌دوزی، خطاطی و نقوش بومی می‌توانیم لباس‌هایی طراحی کنیم که هم مدرن باشند و هم ریشه در فرهنگ ایرانی – اسلامی داشته باشند. این کار نیازمند عزم ملی و برنامه‌ریزی دقیق است.

این تولیدکننده در پایان با اشاره به تجربه موفق برخی تولیدکنندگان در معرفی طرح‌های اصیل، گفت: ثابت شده که وقتی محصولات با کیفیت و زیبا عرضه شوند، مورد استقبال قرار می‌گیرند. باید این روند را گسترش دهیم تا هویت پوششی ما تحت تأثیر فرهنگ‌های دیگر قرار نگیرد.