برنامه‌های نوین برای احیای منابع زیرزمینی ومدیریت پایدار مصرف درگلستان

به گزارش خبرنگار مهر، ابوالفضل رحیمی ظهر چهارشنبه با حضور در تحریریه خبرگزاری‌های مهر، فارس و تسنیم اظهار کرد: حدود ۹۵ درصد نیاز آبی استان از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود. اما این منابع طی سال‌های اخیر دچار افت شدیدی شده‌اند، به‌طوری که در بسیاری از مناطق عمق چاه‌ها به‌طور متوسط ۴۰ تا ۵۰ متر افزایش یافته است. این نشانه‌ای روشن از فرسایش ذخایر استراتژیک آبی ما است.

وی ادامه داد: ۲۰ سال پیش، متوسط عمق چاه‌ها حدود ۱۷۰ تا ۱۸۰ متر بود، اما اکنون در برخی مناطق ناچار به برداشت از عمق ۲۲۰ متر هستیم. کاهش تغذیه سفره‌ها و افزایش برداشت، ما را در موقعیتی بسیار شکننده قرار داده است.

رحیمی با بیان اینکه بخش کشاورزی همچنان ۸۸ درصد آب استان را مصرف می‌کند، افزود: بیش از نیمی از مزارع گلستان هنوز با روش‌های سنتی آبیاری می‌شوند؛ روشی که نه‌تنها ناکارآمد است بلکه به اتلاف شدید منابع منجر شده است. اگر این روند اصلاح نشود، نه تنها کشاورزی که حتی تأمین آب شرب نیز با مشکل روبه‌رو خواهد شد.

مدیرعامل آبفای گلستان از مصرف غیرمنطقی آب در بخش خانگی نیز انتقاد کرد و گفت: در حالی که استاندارد جهانی برای مصرف آب هر فرد بین ۱۲۰ تا ۱۳۰ لیتر در روز است، در گلستان این عدد به ۲۱۰ لیتر رسیده است. این اختلاف چشمگیر، فشار مضاعفی بر شبکه آبرسانی وارد می‌کند.

وی تأکید کرد: صرفه‌جویی روزانه حتی ۱۰ لیتر توسط هر نفر می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کاهش فشار بر منابع داشته باشد. اما این مهم، نیازمند مشارکت عمومی و افزایش آگاهی اجتماعی است.

دمای بالا و کاهش بارندگی؛ دشمنان پنهان منابع آبی

به گفته رحیمی، افزایش دمای میانگین و تداوم روزهای گرم با دمای بالای ۴۰ درجه، مصرف آب را تا ۱۵ درصد افزایش داده است. در چنین شرایطی، زیرساخت‌های فعلی ما به‌شدت تحت فشار قرار می‌گیرند.

کاهش ۳۰ درصدی آبدهی در برخی مناطق

وی با اشاره به کاهش محسوس دبی چاه‌ها در ماه‌های اخیر اظهار کرد: در برخی نقاط استان، میزان برداشت تا ۳۰ درصد کاهش یافته است. آغاز فصل برداشت محصولات کشاورزی، قطع برق و خشکسالی مداوم، همگی دسترسی به آب را دشوار کرده‌اند.

وابستگی کامل به آب زیرزمینی، ضعف استراتژیک استان

رحیمی مهم‌ترین ضعف ساختاری گلستان را وابستگی مطلق به منابع زیرزمینی دانست و هشدار داد: در غیاب منابع سطحی پایدار، کوچک‌ترین اختلال در چاه‌ها یا شبکه‌های انتقال، می‌تواند کل سامانه تأمین آب را مختل کند.

مدیرعامل آبفای گلستان با اشاره به اقدام‌های در دست اجرا گفت: طرح‌های اصلاح شبکه فرسوده، مقابله با برداشت‌های غیرمجاز، توسعه روش‌های نوین آبیاری و بررسی امکان استفاده از آب‌شیرین‌کن‌های دریایی در دستور کار قرار گرفته است. همچنین انتقال منابع آب از نقاط دارای مازاد به مناطق بحرانی، از دیگر پروژه‌های در حال بررسی است.

رحیمی تأکید کرد: ادامه روند کنونی، گلستان را به سمت یک تنش شدید و پایدار آبی سوق خواهد داد. تغییر نگاه به مصرف آب، از سطح دولت تا خانواده، تنها راه جلوگیری از آینده‌ای خشک و تاریک برای استان است.