تعارض روایات در فضای مجازی: سدهای تهران پرآبند یا خشک؟

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: در حالی که استان تهران با یکی از شدیدترین دوره‌های خشکسالی در دهه‌های اخیر دست‌وپنجه نرم می‌کند، اظهارات متناقض مقامات و گزارش‌های رسانه‌ای درباره وضعیت سدهای تأمین‌کننده آب شرب تهران، ابهامات و نگرانی‌هایی را در میان شهروندان و کارشناسان ایجاد کرده است.

گزارش‌های رسمی از کاهش چشمگیر ذخایر آبی سدهای پنج‌گانه تهران (امیرکبیر، لتیان، لار، ماملو و طالقان) خبر می‌دهند، در حالی که برخی شایعات در شبکه‌های اجتماعی از پرآبی این سدها و نیز برخی دیگر از اینکه تهران فقط دو هفته آب دارد، سخن گفته‌اند. این تناقض‌ها که اغلب با انگیزه‌های مختلف از قبیل جلب توجه و جذب مخاطب و فالوئر رخ می‌دهد، آرامش فکری مخاطب و شهروندان را برهم می‌زند.

بر اساس گزارش شرکت آب منطقه‌ای تهران، ذخایر آبی سدهای تأمین‌کننده آب شرب پایتخت به حدود ۲۱ درصد ظرفیت کل رسیده است. بدون احتساب سد طالقان، که به دلیل محدودیت‌های انتقال آب، نقش کمتری در تأمین آب شرب تهران دارد، این میزان به ۱۲ درصد کاهش می‌یابد. این آمار نشان‌دهنده کاهش شدید ورودی آب به سدها به دلیل پنج سال خشکسالی متوالی و کاهش ۴۱ درصدی بارندگی‌ها نسبت به میانگین بلندمدت است.

استاندار تهران: مردم به شایعات توجه نکنند

تفاوت روایات محمدصادق معتمدیان استاندار تهران را به واکنش واداشت، وی در پاسخ به این پرسش که آیا درست است که تهران فقط دو هفته آب دارد، گفت: خیر، ولی وضعیت ذخایر آب و سدهای تهران مناسب نیست، اما تلاش می‌کنیم آب را از طریق سدها و سفره‌های آب زیرزمینی تأمین کنیم ولی همراهی مردم به ما کمک می‌کند.

در عین حال ویدئوهای متناقضی در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شوند و برخی فیلم‌ها نشان می‌دهند که سد لتیان «پرآب» است و مشکلی وجود ندارد، برخی دیگر ادعا می‌کنند که ذخایر آبی این سد «به‌شدت کاهش یافته» و تهران در آستانه مشکل جدی است.

مدیرعامل آبفا استان تهران: سه چهارم سد «امیرکبیر» خالی است

محسن اردکانی، مدیرعامل آب و فاضلاب استان تهران، در اظهاراتی وضعیت ذخایر آبی پایتخت را تشریح کرد و افزود: سد کرج به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین آب تهران که ظرفیت پر شدن آن ۲۵۰ میلیون مترمکعب است، امروز تنها ۶۸ میلیون مترمکعب آب دارد. یعنی سه‌چهارم آن خالی است.

وی با اشاره به انتشار تصاویر متناقض در فضای مجازی افزود: برخی با نمایش بخش‌های محدودی از سد، تصویری غیرواقعی ارائه می‌دهند. این در حالی است که سازمان مدیریت منابع آب ایران و حتی رئیس‌جمهور به‌صورت شفاف اعلام کرده‌اند که با کمبود آب مواجه هستیم.

اردکانی گفت: ما صادقانه آمار را اعلام می‌کنیم. وقتی می‌گوئیم سدها وضعیت بحرانی دارند، یعنی واقعاً چنین است. نمایش بخش‌های پرآب یک سد خشک‌شده، تنها مردم را گمراه می‌کند.

مدیرعامل آب و فاضلاب تهران با اشاره به تصاویر منتشرشده از سدها توضیح داد: آنچه در برخی فیلم‌ها نشان داده می‌شود، فقط سطح محدودی از آب است. وقتی آب به پایین‌ترین حد خود می‌رسد، شکل قیفی به خود می‌گیرد و این تصور اشتباه «پرآب بودن» را ایجاد می‌کند.

وی افزود: این یک شکاف دره‌ای است. هرچه آب بیشتر کاهش یابد، این ناحیه خشک‌شده بزرگ‌تر به نظر می‌رسد.

اردکانی با اشاره به بازدیدهای میدانی از تأسیسات آبی گفت: ما تمام اطلاعات را شفاف ارائه می‌دهیم، اما طبیعی است که مردم با دیدن تصاویر متناقض دچار ابهام شوند. برخی هنوز خاطره روزهای پرآبی گذشته را دارند.

یک پژوهشگر حوزه آب: سدهای اصلی تهران تا پایان شهریور از مدار خارج خواهند شد

پژوهشگران محیط زیست هشدار می‌دهند که تهران به‌زودی با یکی از پیچیده‌ترین وضعیت‌های آبی خود مواجه خواهد شد، محسن سلیمانی، پژوهشگر حوزه آب، در این خصوص می‌گوید: همه نشانه‌ها حاکی از آن است که سدهای اصلی تهران تا پایان شهریور از مدار خارج خواهند شد و تنها امید، بارش‌های پاییزه در مهرماه است، اما اگر این باران‌ها به‌موقع نباشند، قطعی آب در پایتخت اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

سلیمانی دراین‌باره توضیح می‌دهد: این تعارض روایات نگران‌کننده است، ما فقط می‌توانیم به داده‌های رسمی وزارت نیرو اعتماد کنیم، اما حتی این آمار هم نشان می‌دهد که تهران با کمبود جدی آب مواجه است.

این پژوهشگر با ارائه آمار رسمی وزارت نیرو می‌گوید: سالانه ۱.۲ میلیارد مترمکعب آب در تهران تصفیه و وارد شبکه می‌شود، این یعنی مصرف روزانه ۳.۵ میلیون مترمکعب آب در پایتخت، اما در حال حاضر، ۴۰ تا ۵۰ روز تا پایان تابستان باقی مانده و کسری آب ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیون مترمکعبی وجود دارد.

گزارش میدانی خبرنگار مهر از سد امیرکبیر

در حالی که مسئولان از «وضعیت قرمز» ذخایر سدها خبر می‌دهند، انتشار ویدئوهای در فضای مجازی بر سردرگمی افکار عمومی افزوده است، خبرنگار مهر برای شفاف‌سازی این مساله به سد «امیرکبیر» به عنوان یکی از سدهای تأمین کننده آب تهران رفت.

خبرنگار مهر در این خصوص می‌گوید: ذخیره آب سد امیرکبیر، یکی از منابع اصلی تأمین آب استان تهران، به سطح هشداردهنده‌ای کاهش یافته است. بر اساس آمار رسمی، حجم آب این سد از ۱۶۲ میلیون مترمکعب در سال گذشته به ۶۲ میلیون مترمکعب رسیده و ۱۰۰ میلیون متر مکعب کاهش داشته است.

وی با استناد به سخنان کارشناسان هشدار می‌دهد، که ذخیره آب این سد در شرایط مناسبی قرار ندارد و شهروندان بایستی صرفه‌جویی در مصرف آب را جدی بگیرند.

برخلاف ادعاهای مطرح‌شده در برخی شبکه‌های اجتماعی، مسئولان تأکید کرده‌اند: مصرف اصلی آب این سد خانگی است، نه کشاورزی و هیچ آبی از این سد به بخش کشاورزی اختصاص داده نمی‌شود.