تعامل شخصیت‌ها با ضحاک برایم جالب بود؛ ادای دین به سعدی در نمایشنامه

به گزارش خبرنگار مهر، حسینعلی جعفری، نویسنده‌ای که تاکنون شانزده کتاب در حوزه‌های مختلف منتشر کرده، این بار با کتاب «ارمایل و گرمایل» به سراغ دنیای نمایشنامه رفته است. این کتاب شامل سه نمایشنامه با اقتباس از منابعی ارزشمند همچون شاهنامه فردوسی، گلستان سعدی و زندگی شیخ ابوالحسن خرقانی است. به گفته این نویسنده، این اثر برای علاقه‌مندان به نمایش، ادبیات کهن و تاریخ اهمیت ویژه‌ای دارد.

حسینعلی جعفری بیش از سه دهه سابقه نویسندگی دارد. نخستین اثر او با عنوان بررسی هنری بهترین قصه قرآن در سال ۱۳۷۶ منتشر شد و تاکنون شانزده کتاب در حوزه‌های مختلف از سفرنامه و پژوهش تا شعر، داستان و رمان نوشته است. در نشر صاد نیز دو اثر او با نام‌های «یثرب» و «ارمایل و گرمایل» به چاپ رسیده است.

جعفری در گفتگو با خبرگزاری مهر، درباره کارنامه خود توضیح داد که آثارش یکدست نبوده‌اند و هر یک تجربه‌ای تازه را رقم زده‌اند. وی گفت: دوست دارم وارد جهان‌های ناشناخته شوم. از طرفی هم به تاریخ اسلام علاقه دارم و هم به تاریخ ایران. یثرب حاصل علاقه به تاریخ اسلام بود و مجموعه نمایشنامه ارمایل و گرمایل از شوقم به تاریخ و ادبیات کهن ایران شکل گرفت.

وی درباره محتوای تازه‌ترین اثرش اظهار کرد: کتاب ارمایل و گرمایل شامل سه نمایشنامه است؛ «ارمایل و گرمایل» برگرفته از شاهنامه فردوسی است، «کار گِل» از گلستان سعدی و «شیرسوار» نیز از زندگی عارف بزرگ شیخ ابوالحسن خرقانی اقتباس شده است.

وی افزود: هر کسی که به نمایش علاقه‌مند است، دوست دارد با اقتباس آشنا شود یا به شاهنامه، گلستان سعدی و زندگی خرقانی علاقه دارد، می‌تواند از خواندن این اثر لذت ببرد. البته برای اهالی نمایش اهمیت بیشتری دارد.

این نویسنده با اشاره به دغدغه‌های نهفته در هر نمایشنامه افزود: هر نمایشنامه دغدغه خاص نویسنده را به نمایش می‌گذارد که بهتر می‌دانم خودِ خوانندگان عزیز به آن توجه کنند. کشف مضمون یک اثر لذت خاص خودش را دارد. پس بهتر است به اهلش واگذار کنیم. اما نوع تعامل ارمایل و گرمایل با ضحاک برای من جالب بود و اینکه آن دو چگونه تشخیص می‌دادند که کدام جوان را بکشند و کدام را زنده نگه دارند. کار گل ادای دینی است به شیخ اجل سعدی شیرازی و فرض کنید تقدیر و تشکر از امیر حلب و دخترش. شیرسوار اشاره دارد به یک نکته از زندگی شیخ خرقان که به کار امروز و فردای یکایک ما می‌آید.

جعفری درباره منابع مورد استفاده توضیح داد: علاوه بر شاهنامه، به کتاب‌هایی که با آن نسبت دارند هم رجوع کردم. شاهنامه بزرگ‌ترین منبع اقتباس نمایشی و سینمایی ماست و سرمایه‌ای بی‌بدیل برای فرهنگ ایران. برای کار گِل از گلستان سعدی و منابع مربوط به زندگی او بهره بردم و در شیرسوار، کتاب نوشته بر دریا اثر استاد شفیعی کدکنی برایم راهگشا بود.

جعفری در پایان گفت: نمایشنامه زیاد خواندم و می‌خوانم. یک نکته عرض کنم. داستان‌های من بیشتر گفتگومحور هستند که بعضی آن را عیب می‌دانند و بعضی هم حسن. این مسئله از علاقه من به نمایشنامه سرچشمه گرفته است. دوست داشتم نمایشنامه‌نویسی را هم تجربه کنم. اینکه تحت تأثیر نمایشنامه‌نویس خاصی باشم، نه. یا حداقل خودم این‌گونه فکر نمی‌کنم. البته شاید و لابد خوانندگان چیزهایی را کشف می‌کنند. باید بگویم که وقتی شما مطالعه می‌کنید شاید مطالبی در ذهن شما رسوب کند و بعدها در نوشته‌هایتان بروز و ظهور یابد و این طبیعی است. اما اینکه نمایشنامه‌نویس خاصی را الگوی خودم قرار دهم و تحت تأثیر او بنویسم، نه. چنین چیزی نیست.