توهم دشوار بودن نهج‌البلاغه باید شکسته شود

به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام والمسلمین حمیدرضا مهدوی‌ارفع پیش از ظهر سه‌شنبه در دوره مهارت‌های فردی و اجتماعی با محوریت حکمت‌های نهج‌البلاغه ویژه معاونان پرورشی اداره‌کل آموزش و پرورش استان چهارمحال و بختیاری که با حضور ۲۰۰ مربی پرورشی مدارس استان در سالن بلاغ اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان برگزار شد با اشاره به اینکه نهج‌البلاغه به عقیده بزرگان، بهترین شرح و تفسیر قرآن کریم است، اظهار کرد: بر خلاف توهمی که بالغ بر یک‌هزار سال در ذهن شیعیان جا انداختند، هیچ کتاب مهمی مثل نهج‌البلاغه آسان و ساده نیست به‌گونه‌ای که حتی کودکان ابتدایی نیز می‌توانند این کتاب را بخوانند، بفهمند و به دیگران نیز یاد دهند.

مسئول نهضت جهانی نهج‌البلاغه خوانی با طرح این پرسش که کودکان و نوجوانان را چگونه عاشق نهج‌البلاغه کنیم، ادامه داد: مسئله مهم در این راستا، مسئله جذب است با این توضیح که برای جذب هر انسانی نه فقط کودک و نوجوان، ما با ذهن آنان سر و کار داریم و باید بتوانیم موضوع را به قدری جذاب کنیم که خودشان جذب شوند.

کودکان و نوجوانان را چگونه عاشق نهج‌البلاغه کنیم

مهدوی‌ارفع با تأکید بر اینکه انسان‌ها از سه طریق میل، نیاز و مصلحت جذب موضوعی می‌شوند، افزود: انسان اگر به موضوعی علاقه داشته باشد از هر طریق به سمت آن جذب خواهد شد، همچنین اگر احساس نیاز پیدا کند یا به یقین برسد که موضوعی به مصلحت اوست، حتماً آن را خواهد پذیرفت.

وی با ابراز تأسف از اینکه اکثر انسان‌ها از اندیشیدن به مصلحت خود غافلند، افزود: برای جذب کودک و نوجوان به سمت نهج‌البلاغه باید این میل را در او ایجاد کنیم و وقتی حس نیاز کرد و به مصلحت رسید، خواه ناخواه به سمت آن جذب خواهد رسید.

مهدوی‌ارفع با تصریح اینکه ایجاد میل در ذهنیت انسان‌ها باید از طریق خود ناآگاه آنها اتفاق بیفتد، توضیح داد: ما می‌خواهیم نهج‌البلاغه را نه در خود ناآگاه بلکه اولویت خودآگاه مخاطبان بشود یعنی آنکه در سایه تبلیغات روشمند و اصولی نهج‌البلاغه را در اولویت اول زندگی افراد قرار دهیم که این هدف مستلزم یک کار حرفه‌ای است.

وی در ادامه شش گام مهم برای جذب کودکان و نوجوانان به نهج‌البلاغه را یادآور شد و گفت: گام اول «کشف سوژه ارتباط» است یعنی موضوعی را باید انتخاب کنیم که اولاً مخاطب باید احساس هم‌مسئله بودن با گوینده پیدا کند و دوم آنکه گوینده احتمال رسیدن به جواب را نیز به مخاطب القا کند و پاسخش را بگیرد.

گام‌های شش‌گانه جذب مخاطبان به نهج‌البلاغه

مهدوی‌ارفع «پرورش سوژه ارتباط» را گام دوم جذب مخاطبان به نهج‌البلاغه عنوان کرد و توضیح داد: گوینده باید به‌قدری زیبا توضیح دهد که هم احساس هم‌مسئلگی کند و هم احتمال رسیدن به جواب در ذهن مخاطب تقویت شود یعنی باید مطمئن شود که گوینده دردش را می‌فهمد و درمانش را هم می‌داند.

این مدرس حوزه و دانشگاه «پاسخ به مسئله مخاطب از نهج‌البلاغه» را گام سوم دانست و گفت: حال که مخاطب پای سفره نهج‌البلاغه آمده نیازی نیست خارج از همین سفره بخواهیم پاسخ مسئله او را بدهیم.

مهدوی‌ارفع اظهار کرد: وقتی مخاطب پاسخش را بگیرد در واقع اضطرار او جواب داده می‌شود و نهج‌البلاغه تبدیل به امری ناخودآگاه در ضمیر او و به مسئله جدید او تبدیل می‌شود.

وی با اشاره به اینکه «ارائه زیبایی‌های متنوع از نهج‌البلاغه» گام بعدی این فرآیند است، توضیح داد: در اینجا من باید بتوانم نهج‌البلاغه را از خود ناآگاه مخاطبم به خودآگاه او منتقل کنم یعنی به محض اینکه مخاطب در مرحله اعجاب از پاسخ نهج‌البلاغه قرار گرفت، یک موضوع اعجاب‌انگیزتر از این کتاب برایش بازگو کنم مثلاً اینکه نهج‌البلاغه از اقتصاد مقاومتی تا فرهنگ و … حرف برای گفتن دارد.

مهدوی‌ارفع ادامه داد: در این گام، سرعت سخن گفتن بسیار مهم است یعنی نباید به ذهن مخاطب مجالی بدهیم بلکه در زمان و برهه به‌هنگام، گام چهارم یعنی ارائه زیبایی‌های متنوع از نهج‌البلاغه را داشته باشیم که اگر این مرحله درست پیش برود، مخاطب یقین می‌کند که پاسخ‌های خود را از نهج‌البلاغه دریافت خواهد کرد.

نهج‌البلاغه؛ کتابی مهم اما آسان

وی با بیان اینکه «دیوار توهم دشواری نهج‌البلاغه» باید شکسته و فروریخته شود، افزود: یکی از راهکارها برای نیل به این مهم در گام پنجم این است که سادگی آن را با آوردن شاهدهای عینی از این کتاب، برای مخاطب محرز کنیم‌.

مهدوی‌ارفع در خصوص راهکارهای یادگیری نهج‌البلاغه، تأکید کرد: روش‌های شکستن توهم دشوار بودن نهج‌البلاغه این است که این کتاب را به زبان فارسی و با ترجمه مرحوم دشتی بخوانیم، کتاب را از آخر به اول بخوانیم، در شبانه‌روز ۱۰ دقیقه برای مطالعه نهج‌البلاغه وقت بگذاریم.

وی گفت: نهایت آنکه در دور اول نه حفظ و نه یادداشت داشته باشیم و فقط روانخوانی کنیم و هر جا اشکالی داشتیم از مجموعه نهضت جهانی نهج‌البلاغه خوانی پاسخ اشکالاتمان را جویا شویم.