آخرین اخبار
صفحه نخست / استانها > آذربایجان شرقی / استانها > آذربایجان غربی / استانها > اردبیل / استانها > اصفهان / استانها > البرز / استانها > ایلام / استانها > بوشهر / استانها > تهران / استانها > چهارمحال و بختیاری / استانها > خراسان جنوبی / استانها > خراسان رضوی / استانها > خراسان شمالی / استانها > خوزستان / استانها > زنجان / استانها > سایر / استانها > سمنان / استانها > سیستان و بلوچستان / استانها > فارس / استانها > قزوین / استانها > قم / استانها > کردستان / استانها > کرمان / استانها > کرمانشاه / استانها > کهگیلویه و بویراحمد / استانها > گلستان / استانها > گیلان / استانها > لرستان / استانها > مازندران / استانها > مرکزی / استانها > هرمزگان / استانها > همدان / استانها > یزد / اقتصاد > آب و انرژی / اقتصاد > اقتصاد ایران / اقتصاد > اقتصاد جهان / اقتصاد > بانک و بیمه وبورس / اقتصاد > راه و مسکن / اقتصاد > سایر حوزه ها / اقتصاد > صنعت و معدن و تجارت / اقتصاد > کار و تعاون / اقتصاد > کشاورزی و دامداری / بازار > بازار / بازار > خرده فروشی و خدمات / بازار > خودرو / بین الملل > آسیای شرقی و اقیانوسیه / بین الملل > آسیای غربی / بین الملل > آفریقای مرکزی و جنوبی / بین الملل > آمریکای شمالی / بین الملل > آمریکای لاتین / بین الملل > اروپا / بین الملل > اوراسیا / بین الملل > ایران در جهان / بین الملل > غرب آسیا و آفریقای شمالی / جامعه > آسیب های اجتماعی / جامعه > آموزش و پرورش / جامعه > انتظامی / جامعه > جوان و خانواده / جامعه > حوادث و بلایا / جامعه > رفاه و خدمات اجتماعی / جامعه > سایر حوزه ها / جامعه > شهری / جامعه > قضایی و حقوقی / جامعه > محیط زیست / جامعه > میراث فرهنگی و گردشگری / حوزه و دانشگاه > آموزش عالی / حوزه و دانشگاه > حوزه / حوزه و دانشگاه > دانشجویی / دانش و فناوری > علم و دانش / دانش و فناوری > فناوری اطلاعات و ارتباطات / دانش و فناوری > فناوری های نوین / دین و اندیشه > اسلام در جهان / دین و اندیشه > اندیشمندان و اندیشکده ها / دین و اندیشه > حوزه و نهادهاي ديني / دین و اندیشه > علوم انسانی / دین و اندیشه > قرآن و عترت / سلامت > بهداشت / سلامت > تغذیه / سلامت > درمان / سلامت > نظام سلامت / سیاست > احزاب و تشکلها / سیاست > امنیتی و دفاعی / سیاست > انقلاب اسلامی / سیاست > دولت / سیاست > رهبری / سیاست > سایر / سیاست > سیاست خارجی / سیاست > مجلس / عکس > استانی / عکس > برگزیده / عکس > خبری / عکس > دریافتی / عکس > مستند / عکس > منابع خارجی / فرهنگ و ادب > رسانه / فرهنگ و ادب > صنایع فرهنگی / فرهنگ و ادب > فرهنگ عمومی / فرهنگ و ادب > فرهنگ مقاومت / فرهنگ و ادب > کتاب و ادبیات / فیلم > استان ها / فیلم > اقتصاد / فیلم > اینفومهر / فیلم > بین الملل / فیلم > جامعه / فیلم > دانش و فناوری / فیلم > دین و آیین / فیلم > سلامت / فیلم > سیاست / فیلم > فرهنگ و اندیشه / فیلم > هنر / فیلم > ورزش / مجله مهر > دکه روزنامه / مجله مهر > دور دنيا / مجله مهر > دیگر رسانه‌ها / مجله مهر > زندگی / مجله مهر > فجازی / مجله مهر > گزارش ویژه / هنر > تئاتر / هنر > رادیو و تلویزیون / هنر > سینمای ایران / هنر > سینمای جهان / هنر > موسیقی و هنرهای تجسمی / ورزش > توپ و تور / ورزش > سایر ورزشها / ورزش > فوتبال ایران / ورزش > فوتبال جهان / ورزش > کشتی و وزنه برداری / ورزش > ورزش های رزمی
  • تک‌نرخی شدن ارز؛ پایانی بر رانت‌های ارزی

    به گزارش خبرگزاری مهر، تعدد نرخ ارز در اقتصاد ایران سال‌ها بستر شکل‌گیری رانت‌های کلان، ایجاد امتیازات ویژه برای گروه‌های محدود و تخریب رقابت سالم اقتصادی بوده است. سیاست «تک‌نرخی شدن ارز» بیش از هر زمان دیگری به‌عنوان نسخه‌ای برای بازگرداندن عدالت اقتصادی مطرح شده؛ سیاستی که به باور کارشناسان می‌تواند فساد ساختاری را کاهش […]

    اشتراک گذاری
    31 مرداد 1404
    کد مطلب : 114930

    به گزارش خبرگزاری مهر، تعدد نرخ ارز در اقتصاد ایران سال‌ها بستر شکل‌گیری رانت‌های کلان، ایجاد امتیازات ویژه برای گروه‌های محدود و تخریب رقابت سالم اقتصادی بوده است. سیاست «تک‌نرخی شدن ارز» بیش از هر زمان دیگری به‌عنوان نسخه‌ای برای بازگرداندن عدالت اقتصادی مطرح شده؛ سیاستی که به باور کارشناسان می‌تواند فساد ساختاری را کاهش دهد، شفافیت را تقویت کند و بازار سرمایه را وارد مرحله‌ای تازه از شفافیت و ثبات کند، هرچند آثار آن بر شرکت‌های بورسی متفاوت خواهد بود.‌

    رانتی که به قیمت تورم مردم شکل گرفت

    تفاوت میان نرخ ارز ترجیحی یا مبادله‌ای با نرخ آزاد، فضا را برای سودجویی گسترده هموار کرده است. واردکنندگانی که مواد اولیه یا کالا را با نرخ مبادله‌ای تأمین کرده‌اند، در بسیاری موارد همان محصول یا حتی مواد اولیه را بر مبنای نرخ آزاد به بازار رسانده و سودهای کلان به جیب زده‌اند. این فاصله قیمتی نه از بهره‌وری، که تنها از «حق دسترسی به نرخ ارزان‌تر» ناشی شده و باری سنگین بر دوش مصرف‌کنندگان و دولت گذاشته است.‌

    شفافیت اقتصادی؛ پیامد مثبت برای کل بازار

    محرم رزمجویی، کارشناس بازار سرمایه، می‌گوید: مهم‌ترین مزیت تک‌نرخی شدن ارز، جلوگیری از رانت‌هایی است که به ناحق به برخی صنایع، گروه‌ها و افراد داده می‌شود. شفافیت در اقتصاد، حذف رانت و حذف فساد، اصلی‌ترین آثار مثبت این سیاست هستند و هر یک جزئیات زیادی دارد.

    او معتقد است که با حذف شکاف نرخ‌ها، گزارش‌های مالی شرکت‌ها دقیق‌تر و قابل‌اتکاتر خواهد شد، زیرا عوامل غیرعملیاتی و رانتی از سودآوری کنار می‌رود. این موضوع دید روشنی به سهامداران می‌دهد و فضای تحلیل بنیادی را سالم‌تر می‌کند.‌

    سه گروه متفاوت در بازار سرمایه

    رزمجویی تأثیر تک‌نرخی شدن ارز بر شرکت‌های بورسی را در سه گروه دسته‌بندی می‌کند:

    1. شرکت‌های بدون اثر مستقیم:

      شرکت‌هایی که از ابتدا مواد اولیه و محصولات خود را بر اساس نرخ مبادله‌ای تأمین و عرضه کرده‌اند. برای این گروه، تغییر نرخ ارز تأثیر عملیاتی جدی ندارد و عوامل دیگری مانند هزینه‌های تولید، بازار فروش و بهره‌وری اهمیت بیشتری دارند.

    2. شرکت‌های با مبنای نرخ آزاد:

      این دسته، هم مواد اولیه و هم محصولات خود را با نرخ آزاد دادوستد می‌کنند. حذف نرخ‌های دیگر، وضعیت آن‌ها را تغییر نمی‌دهد، اما ثبات نرخ ارز، برنامه‌ریزی تولید و فروش را برای آن‌ها آسان‌تر می‌کند.

    3. شرکت‌های بهره‌مند از شکاف نرخ‌ها:

      پرچالش‌ترین گروه، شرکت‌هایی هستند که مواد اولیه را با نرخ مبادله‌ای دریافت کرده و محصولاتشان را بر اساس نرخ آزاد در بورس کالا می‌فروشند. این شرکت‌ها به واسطه این تفاوت نرخ، حاشیه سود بالایی داشته‌اند و حذف این فاصله به کاهش سودآوری‌شان می‌انجامد. رزمجویی تأکید می‌کند که حتی برای این گروه نیز تحلیل باید با در نظر گرفتن پارامترهای کلان، بازار فروش و هزینه‌های جانبی انجام شود.

    این گزارش حاکی است تک‌نرخی شدن ارز می‌تواند برای بازار سرمایه هم خبر خوب باشد و هم خبر چالش انگیز. از یک‌سو شفافیت و حذف رانت، اعتماد سرمایه‌گذاران را تقویت می‌کند و از سوی دیگر، شرکت‌هایی که تاکنون از مزایای نرخ ترجیحی بهره‌مند بوده‌اند، ناچار به بازتعریف مدل کسب‌وکار خود خواهند شد. این تغییرات، در بلندمدت می‌تواند صنعت را رقابتی‌تر و فضای کسب‌وکار را واقعی‌تر کند.‌

    سیاست تک‌نرخی شدن ارز، در سطح اقتصاد کلان به معنای مقابله با فساد، پایان دادن به امتیازات رانتی و نزدیک‌کردن ساختار اقتصادی ایران به الگوهای بین‌المللی است. در بازار سرمایه نیز این سیاست لایه‌های پنهان سودجویی را آشکار و محیط سرمایه‌گذاری را شفاف می‌کند. با این حال، نحوه اجرا، تدریجی یا ناگهانی بودن و هم‌زمانی با کنترل سایر متغیرهای کلان مانند تورم، نقشی تعیین‌کننده در میزان موفقیت آن خواهد داشت.

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *