دلیل تعلل سرمایه گذاری برای فشار افزایی پارس جنوبی چیست؟

به گزارش خبرنگار مهر، کارشناسان صنعت نفت می‌گویند فشار افزایی پارس جنوبی به قدری اهمیت دارد که از از نان شب هم واجب تر است اما به نظر می‌رسد چالش‌های موجود خود را یکی پس از دیگری نمایان می‌کند.طرحی که تعلل در آن به معنای پیشی گرفتن قطری‌ها از ایران در برداشت گاز است چرا که این کشور همجوار امسال برداشت خود را از این میدان نفتی آغاز می‌کند و با توجه به شرایط میدان اگر ما همچنان دست نگه داریم بخشی از سهم ما را قطر برداشت می‌کند اما با توجه به ناترازی در عرصه‌های مختلف اگر هیچ اقدام جدی برای فشارافزایی صورت نگیرد، تولید روزانه پارس جنوبی طی پنج تا هفت سال آینده ممکن است تا ۲۵۰ میلیون مترمکعب کاهش یابد یعنی معادل نزدیک به یک‌سوم تولید فعلی. این کاهش به‌طور مستقیم بر تأمین گاز نیروگاه‌های گازسوز و سیکل ترکیبی اثر گذاشته و احتمال خاموشی‌ها را افزایش می‌دهد.

آنچه که مسلم است ۷۰ درصد انرژی کشور وابسته به پارس جنوبی است و بیش از نیمی از چاه‌های این میدان نیمه عمر خود را سپری می‌کنند به همین جهت باید فشار افزایی پارس جنوبی جدی گرفته شود وگرنه کشور قطر در این زمینه از ما پیشی گرفته و از سهم ایران برداشت می‌کند.

علی کاردر مدیرعامل اسبق شرکت ملی نفت ایران چندی پیش در رابطه با این موضوع به خبرنگار مهر گفت: پارس جنوبی میدان مشترک است و کشور قطر نیز در حال فشار افزایی است و به دلیل اینکه وسعت سرزمینی در این میدان برای آنها بیشتر از ما است؛ آنها چاه‌های جدیدی حفر می‌کنند و برداشتشان را از میدان افزایش می‌دهند و با در نظر گرفتن این مساله که قطری‌ها هم پروژه فشار افزایی را دارند هر کشوری که فشار افزایی را زود تر انجام دهد از سهم کشور دیگر هم برداشت می‌کند.

اردیبهشت ماه محسن پاکنژاد وزیر نفت هم صحه بر این موضوع گذاشت و گفت: نفت قطر، شریک پارس جنوبی در سمت خود به نام گنبد شمالی تا حدود دو سال دیگر نخستین پلتفرم‌های فشارافزایی را احداث و به‌کارگیری می‌کند و ما در خوش‌بینانه‌ترین حالت اگر از همین فردا صبح عملیات اجرا را آغاز کنیم، طبیعتاً به لحاظ زمان‌بندی تا حدودی عقب‌تر هستیم، بنابراین ضرورت داشت که گام‌های اولیه برای اجرایی شدن این قرارداد برداشته شود.

سالانه ۱۰ درصد تولید از بین می‌رود

بر اساس آمار و ارقام موجود و آنطور که کارشناسان صنعت نفت می‌گویند، سالانه ۱۰ درصد از تولید از بین می‌رود و هر سال معدل یک فاز پارس جنوبی را از دست می‌دهیم چندی پیش هاشم اورعی کارشناس انرژی با تأیید این موضوع می‌گوید: با توجه به افزایش لجام گسیخته تقاضا فشار افزایی باید هر چه زودتر صورت پذیرد چرا که با کاهش تولید مواجه خواهیم شد

به گفته وی در دولت سیزدهم شاهد عقد قرارداد ۲۰ میلیارد دلاری با ۴ شرکت بودیم که پس از ان اعلام شد قرارداد مشاوره‌ای به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار بوده است. در دولت چهاردهم مجدداً با همان چهار شرکت برای فشار افزایی پارس جنوبی عقد قرارداد شد که این چهار شرکت سرمایه لازم، فناوری و تجربه مدیریتی لازم را ندارند.

فشار افزایی باید در رأس اقدامات قرار گیرد

۸۰ درصدی گاز مورد نیاز کشور از میدان پارس جنوبی تأمین می‌شود برای همین است که افت فشار این میدان امری نگران کننده است چرا که سالانه مصرف گاز در بخش‌های مختلف افزایش می‌یابد و در صورتی که فشار افزایی در این میدان صورت نگیرد تابستان و زمستان درگیر ناترازی گاز حتی در بخش خانگی خواهیم شد. چرا که انطور که کارشناسان می‌گویند فشار افزایی پارس جنوبی مسأله‌ای حائز اهمیت و امری واجب است زیر ۸۰ درصد از چاه‌های پارس جنوبی در نیمه دوم عمر به سر می‌برند.

ضمن آنکه باید در نظر داشت که ۷۰ درصد از گاز مورد نیاز کشور از پارس جنوبی تأمین می‌شود و با توجه به شرایط موجود و ناترازی شدیدی که وجود دارد، کشور وابستگی شدیدی به پارس جنوبی دارد به همین دلیل اکنون باید با تزریق بخشی از گاز فشار افزایی کنیم تا بتوانیم از کاهش تولید جلوگیری کنیم.

اورعی نیز با تأیید این موضوع اضافه کرد: در زمان‌های زیادی از سال ما گاز اضافی نداریم به عبارتی ریسک نمی‌کنیم با تزریق، گازی را اضافی کنیم به جای آنکه به شبکه دهیم و این چرخه معیوب در حال ادامه است و فشار افزایی باید در رأس اقدامات قرار بگیرد تا از این طریق از کاهش تولید جلوگیری کنیم.

با افت فشار برداشت از چاه گاز غیر ممکن می‌شود

تأمین ۸۰ درصدی گاز کشور از میدان پارس جنوبی بر کسی پوشیده نیست اما با توجه به اینکه بسیاری از چاه‌های این میدان نیمه دوم عمر خود را سپری می‌کنند و سالانه ۱۰ درصد از تولید گاز چاه‌هایی که نیمه دوم عمر خود را سپری می‌کند کاشته می‌شود بنابراین لازم است نگاه بلند مدت تری برای تأمین گاز کشور داشته باشیم. اما آیا برای تأمین گاز در بخش خانگی آیا به وارد کنند گاز تبدیل می‌شویم در رابطه با این موضوع دو طیف نظر کارشناسی وجود دارنده یکی آنکه ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر گازی چنین باری را به دوش نخواهد کشید و دیگر آنکه اگر فشار افزایی صورت نگیرد مجبور به واردات ۳۰۰ میلیون متر مکعبی گاز در روز خواهیم شد.

مجید افشاری کارشناس انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به موضوع فشار افزایی در پارس جنوبی گفت: پارس جنوبی نقش اصلی را در تأمین گاز کشور دارد و بیش از ۷۰ درصد گاز مصرفی ایران از همین میدان تأمین می‌شود. این مخزن، مشترک با قطر است و در فاز نخست توسعه، عمدتاً به دلیل فشار طبیعی زیاد، برداشت گاز بدون نیاز به کمپرسور یا تجهیزات خاص فشارافزایی انجام می‌شد. اما طبق مدل‌های شبیه‌سازی و تجربیات جهانی، پس از حدود بیست سال تولید مستمر، فشار مخزن کاهش یافته و این روند به طور چشم‌گیری سرعت می‌گیرد. اگر کاری برای فشارافزایی نکنیم، هم حجم برداشت سالانه ایران کاهش می‌یابد، هم افت فشار در چاه‌ها باعث می‌شود گاز زیادی در مخزن باقی بماند که برداشت آن بسیار دشوار یا حتی غیرممکن می‌شود.

وی ادامه داد: در نبود فشارافزایی، ما با اُفت طبیعی تولید روبه‌رو خواهیم شد. تخمین‌ها از اُفت تولید ۱۰ تا ۱۵ درصدی سالانه طی پنج سال آینده حکایت دارد. این یعنی نه تنها برای پاسخگویی به نیاز داخل دچار مشکل می‌شویم، بلکه مجبور خواهیم بود برای حفظ صادرات، مصرف صنایع یا حتی سهم بازار داخلی را محدود کنیم. از طرف دیگر کشور قطر، با سرمایه‌گذاری گسترده‌ای که از همین حالا برای فشارافزایی آغاز کرده، می‌تواند بخش بیشتری از ذخایر مشترک را برداشت کند و سهم ما کاهش یابد.

به گزارش خبرنگار مهر، بر اساس برسی‌های صورت گرفته به نظر می‌رسد، حالا که شورای اقتصاد مجوز لازم را صادر کرده است سرمایه گذاری برای فشار افزایی صورت نمی‌گیرد چرا که بازگشت سرمایه در این حوزه وجود ندارد و تنها برطرف کننده نیاز کشور است اما در صورتی که سرمایه گذاری در این حوزه هر چه زودتر اتفاق نیفتد کشور با عدیده ای از مشکلات مواجه خواهیم شد چرا که آنطور که وزیر نفت گفته است شریک پارس جنوبی قطر در سمت خود به نام گنبد شمالی تا حدود دو سال دیگر نخستین پلتفرم‌های فشارافزایی را احداث و به‌کارگیری می‌کند و ما در خوش‌بینانه‌ترین حالت اگر از همین فردا صبح عملیات اجرا را آغاز کنیم، طبیعتاً به لحاظ زمان‌بندی تا حدودی عقب‌تر هستیم به معنای آن است که ما بسیار عقب تر از این کشور هستیم و در صورت فشار افزایی طری ها باید در انتظار مهاجرت گاز خواهیم بود گازی که می‌تواند سهم عظیمی در تأمین برق و گاز کشور را داشته باشد به قطری‌ها واگذار خواهد شد، اکنون سوال اینجاست اگر تمامی اقدامات لازم برای فشار افزایی پارس جنوبی انجام شده است چرا سرمایه گذاری برای این اقدام مهم صورت نمی‌گیرد تا ایران هم گاز خود را به قطر واگذار نکند!