سه مانع کلیدی رشد صنایع کوچک در ایران

به گزارش خبرنگار مهر، طهمورث لاهوتی، معاون صنایع کوچک سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و دبیر شورای راهبری ISPX امروز در نخستین نشست فصلی نمایندگان اتاق‌های سراسر کشور با عوامل اجرایی برنامه توسعه نظام مبادلات پیمانکاری فرعی ایران (SPX) اظهار کرد: هدف از برگزاری جلسه شکل‌گیری تعامل بین بخش دولتی و سازمان صنایع کوچک با نمایندگان SPX اتاق‌های سراسر کشور است؛ سازمان‌های توسعه‌ای حلقه واسط بین سیاست‌گذاری کلان دولت و بخش خصوصی است و باید تسهیلگر شکل‌گیری فعالیت‌های توسعه‌ای در آن‌ها باشد.

وی افزود: ایجاد زیرساخت مناسب برای استقرار واحدهای تولیدی در قالب شهرک‌ها و نواحی صنعتی و حمایت از صنایع کوچک در قالب برنامه‌های حمایتی از وظایف این سازمان است.

لاهوتی ادامه داد: نهادینه کردن روابط صنایع بزرگ و کوچک از وظایف مهم دیگر سازمان است. این ارتباط وجود دارد اما ساماندهی شده و متمرکز و هدفمند نیست. خیلی از صنایع کوچک به صنایع بزرگ خدمات می‌دهند اما این ارتباط بین فردی سرمایه‌گذار و مالک است حاکمیت سیاست‌گذاری دقیقی برای آن نداشته است.

وی اضافه کرد: ما باید این روابط را به عنوان حلقه واسط ساماندهی کنیم. در گام اول در سطح ملی و بعد بین‌المللی این استانداردها را ارتقا بدهیم که به پایداری و تقویت بیشتر بنگاه‌های کوچک و متوسط منجر شود.

لاهوتی تاکید کرد: یکی از چالش‌های توسعه صنایع کوچک و متوسط عدم همگرایی بین نهادها و مؤسسات واسطه‌ای پشتیبان و نهادهای سیاست‌گذار است؛ همچنین محدودیت دسترسی به منابع مالی و فقدان آمار درست از بنگاه‌ها از مشکلات دیگر است که در این مرکز به این موارد می‌پردازیم.

بنگاه‌های کوچک و متوسط تاروپود اقتصاد هستند

پیام باقری نایب‌رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز در این نشست اظهار کرد: در نظام اقتصاد بین‌الملل بنگاه‌های کوچک و متوسط نمادی از زنجیره ارزش و شریان تولید یک اقتصاد محسوب می‌شوند. اهمیت آن‌ها به اثرگذاریشان بر میزان اشتغال‌زایی و اقتصاد برمی‌گردد و بخش زیادی از ظرفیت‌های اقتصادی کشورهای مهم توسعه‌یافته بر مبنای تجمیع ظرفیت و توانمندی‌های این قبیل بنگاه‌ها شکل‌گرفته است. بنگاه‌های کوچک و متوسط تاروپود اقتصاد هستند و یک شبکه مویرگی در اقتصاد کشورها تشکیل می‌دهند. البته متأسفانه این شبکه مویرگی در کشور ما بخشی و جزیره‌ای عمل می‌کند که مهم‌ترین اشکال بنگاه‌های کوچک و متوسط در ایران است. یعنی شبکه‌سازی که بخشی از آن بر عهده دولت و بخشی بر عهده بخش خصوصی است، در اینجا موفق نبوده است.

باقری افزود: در شرایط فعلی، بنگاه‌های کوچک و متوسط آسیب‌پذیری بیشتری نسبت به نوسانات اقتصادی و اتفاقات غیرقابل‌پیش‌بینی داشته و دسترسی محدودتری به منابع دارند و کمتر به موضوعات آموزشی در حوزه فروش و صادرات محصولات خود پرداخته‌اند. این بنگاه‌ها شبکه لازم را برای فروش محصولات خود ندارند، نسبت به قواعد و قوانین و حقوق خود کمتر مطلع هستند و همین موضوعات آن‌ها را آسیب‌پذیرتر می‌کند.

او با تأکید بر اهمیت ایجاد شبکه فروش محصول در بنگاه‌های کوچک و متوسط، افزود: بنگاه‌های کوچک و متوسط در ایران اغلب این شبکه را در اختیار ندارند. آن‌ها چه در بخش داخلی برای دسترسی به صنایع بزرگ و متقاضیانی که می‌توانند خدمات و محصولات آن‌ها را خریداری کنند و چه در حوزه بین‌الملل با چالش مواجه هستند. بنابراین موضوع شبکه‌سازی و گره زدن عرضه و تقاضا به یکدیگر بحث اصلی است. اگر سازوکار با دوام در این زمینه نداشته باشیم این عرضه و تقاضا به هم گره نخواهند خورد.

رئیس شورای راهبری ISPX با اشاره به برگزاری جلسات متعدد در این شورا، گفت: اکنون صنایع هدف شناخته شده و تشکل‌های مربوطه معرفی شده‌اند و کار بر مدار خود در حال انجام است. همچنین پلتفرمی که شبکه‌سازی باید بر بستر آن شکل بگیرد در حال تعبیه است. قرار است پس از شناسایی ظرفیت‌های بنگاه‌های کوچک و متوسط، داده‌ها بر این پلتفرم بارگذاری شوند و از طرف دیگر داده‌های مربوط به صنایع بزرگ و در ادامه حوزه بین‌الملل بارگذاری شود تا شبکه‌سازی به طور کامل شکل بگیرد.

او تأکید کرد: با شکل‌گیری چنین نظامی می‌توانیم شبکه ارتباطی گسترده‌ای را در کشور ایجاد کنیم. می‌توانیم انتظار داشته باشیم در این شبکه اهداف مورد نظر ما که یکی از آن‌ها تسهیل دسترسی به منابع است محقق خواهد شد. هدف متعالی ما قرار گرفتن در زنجیره ارزش جهانی است که با تقویت رقابت‌پذیری بنگاه‌ها و کاهش قیمت تمام‌شده به دست می‌آید.