ضرورت رفع عواملی که سبب اطاله رسیدگی‌ به پرونده‌های قضایی می‌شود

به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از مرکز رسانه قوه قضائیه، حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه در ادامه سرکشی‌ها و بازدیدهای میدانی، آسیب‌شناسانه و مسئله‌محور خود از مراجع و مراکز قضائی، از دادسرای ناحیه ۲ تهران بازدید به عمل آورد و از نزدیک در جریان کم و کیف رسیدگی به پرونده‌ها در این واحد قضائی قرار گرفت.

رئیس قوه قضائیه در جریان سرکشی خود از دادسرای ناحیه ۲ تهران، در تعدادی از شعبات این دادسرا، حضور یافت و ضمن گفت‌وگو نزدیک با مسئولان ذیربط قضائی، به صورت موردی، چند پرونده را مورد مطالعه و مداقه قرار داد و در خصوص پیشبرد رسیدگی‌ها در قبال پرونده‌های موصوف، توصیه‌هایی تخصصی را ارائه کرد.

رئیس دستگاه قضا سپس طی سخنانی در جمع مسئولان و کارکنان این مرجع قضائی، ضمن تقدیر از زحمات و خدمات شبانه‌روزی آنها، به صورت موجز به بیان نکاتی پیرامون شرایط کشور و دستگاه قضائی پرداخت و اظهار کرد: اکنون به فضل الهی، انسجام اجتماعی و اتحاد و هم‌افزایی میان قوای حکومتی در بالاترین سطح است و متن کار که همان خدمت به مردم و پیشبرد امورات کشور است بر حواشی تَغلب دارد.

رئیس عدلیه تصریح کرد: امروز باید از جایگاه‌ها و مناصب حقوقی که در اختیار داریم، نهایت استفاده را برای خدمت بی‌منت به مردم ببریم؛ شما مقامات و مسئولان قضائی با یک رفتار شایسته و کریمانه و با یک رأی متقن و عادلانه، می‌توانید افراد و شهروندان را هر چه بیشتر به نظام اسلامی امیدوار و دلگرم کنید و از این طریق بر سرمایه اجتماعی نظام بیفزایید؛ حقیقتاً این نعمتی است که نباید در قبال آن کوتاهی کرد و باید قدر آن را دانست.

قاضی‌القضات در ادامه با اشاره به اهمیت تقویت هر چه بیشتر رویکردهای صیانتی در قوه قضائیه گفت: تمامی مسئولان و مقامات قضائی موظف و مکلف هستند، (فارغ از سلسله اقداماتی که بخش‌های مسئول در قوه قضائیه نظیر مرکز حافظت و اطلاعات و دادسرای انتظامی قضات، انجام می‌دهند) نسبت به زیرمجموعه‌های خود نظارت مستمر و مکرر داشته باشند؛ دستگاه قضائی همچون یک لوح سفید است که اندکی سیاهی نیز در آن جلوه‌گر می‌شود؛ به هیچ وجه نباید اجازه داد که همکاران قضائی در ورطه تخلف و ارتکاب جرم بیفتند؛ باید از همه آنها صیانت کرد؛ همانطور که بارها نیز تاکید کرده‌ام، هدف ما صیانت از همکاران و مجموعه قضائی است، نه مچ‌گیری از آنها.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در ادامه با اشاره به ضرورت زدودن موانعی که سبب اطاله رسیدگی‌ها در پرونده‌های قضائی می‌شود، گفت: باید عواملی که سبب اطاله رسیدگی‌ها می‌شود را شناسایی و احصاء کرد و برای رفع و زدودن آنها، به تدابیر و تمهیدات عاجل دست زد. گاهی اوقات نقص در تکمیل تحقیقات و جمع‌آوری ادله‌ی مرتبط با یک اتهام، سبب اطاله در رسیدگی‌ها و دادرسی‌ها می‌شود؛ در مواقعی نیز اختلاف در صلاحیت مرجع رسیدگی‌کننده یا جابجایی یک بازپرس یا مسئول قضائی، سبب اطاله دادرسی می‌شود؛ به هر ترتیب باید این عوامل موجبه‌ی اطاله دادرسی‌ها را از بین ببریم تا روند رسیدگی‌ها در مراجع قضائی تسریع شود.

رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: حقیقت امر آن است که انبوهی از پرونده‌ها در محاکم و مراجع قضائی، در وقت معین رسیدگی و تعیین تکلیف می‌شوند، اما گاهی کار رسیدگی و صدور حکم در قبال معدودی پرونده، به درازا می‌کشد و از قضا، همان پرونده‌های معدود سایه می‌اندازند بر آن پرونده‌های انبوه و چنین استنباط و القا می‌شود که قوه قضائیه با معضل اطاله دادرسی مواجه است؛ بنابراین ضرورت دارد که با اتخاذ شیوه‌های تخصصی و کارآمد، آن معدود اطاله دادرسی‌ها نیز از میان برداشته شود و کلیه‌ی پرونده‌ها در دستگاه قضائی در وقت معین به سرانجام برسند.

رئیس دستگاه قضا در ادامه با اشاره به اهمیت اتقان کیفرخواست‌های صادره از ناحیه دادسرا برای محاکم بیان داشت: یکی از روش‌های تسریع در تعیین تکلیف پرونده‌های قضائی و پیشگیری از اطاله دادرسی‌ها، توجه و اهتمام نسبت به تدوین متقن کیفرخواست‌ها در مرحله دادسراست؛ کیفرخواست‌های صادره از ناحیه دادسرا به لحاظ بهره‌مندی از ادله و بَراهین، باید به قدری مُتقن و مستحکم باشند، که در مرحله دادگاه، فاقد ایراد و نقص محسوب شوند.

رئیس عدلیه تصریح کرد: پرونده‌ها و کیفرخواست‌هایی که از ناحیه دادسرا به محاکم ارسال شده و با نقص مواجه شده‌اند، باید در مقاطع زمانی مشخص، تجمیع شده و دلایل این نقص‌ها، موشکافی و بررسی شوند. در این راستا نیاز به برپایی سلسله جلسات تخصصی میان مسئولان دادسرا و محاکم با محوریت به صفر رساندن نواقص در کیفرخواست‌های ارجاعی است.

قاضی‌القضات در ادامه بیان داشت: رسیدگی ما، حکم ما، مجازات ما و به طور کلی سراسر فرآیندهای اِعمال شده در یک پرونده قضائی باید واجد اصل بازدارندگی باشند؛ باید از هر آنچه که این بازدارندگی را مخدوش می‌کند، پرهیز کرد؛ یکی از این موارد، آن است که میان کیفرخواست صادره از ناحیه دادسرا با حکم صادره از دادگاه بدوی یا حکم دادگاه تجدیدنظر تفاوت فاحش و چشمگیر وجود داشته باشد؛ اینجا عرصه‌ای است که ممکن است اصل بازدارندگیِ رسیدگی‌های قضائی مخدوش شود؛ فلذا بسیار مهم است که با اتخاذ شیوه‌های تخصصی و رعایت اصل اتقان در رسیدگی‌ها و جمع‌آوری ادله، نسبت به تدوین کیفرخواست‌های متقن اهتمام داشته باشیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در پایان خطاب به مقامات دادسرا، توصیه‌هایی تخصصی را در خصوص نظارت و هدایت ضابطین مطرح کرد و خاطرنشان کرد: نظارت بر کار ضابطین و هدایت آنها توسط مقامات دادسرا، یک اصل اساسی است؛ این امر، شئون مختلفی دارد که رعایت مورد به مورد آنها الزامی است.

ایضاً، دستورالعمل نحوه اعمال ریاست و نظارت مقامات قضائی بر ضابطان دادگستری نیز پیش‌روی ماست که با بهره‌گیری و جامه عمل پوشاندن به مفاد آن، سبب استفاده بهینه از توان و ظرفیت ضابطان دادگستری در تحقق عدالت قضائی می‌شویم.

شایان ذکر است، در جریان این بازدید، «صالحی» دادستان عمومی و انقلاب تهران نیز به ارائه گزارشی از عملکرد این دادستانی در حوزه‌هایی نظیر برگزاری ملاقات‌های مردمی، احیای حقوق عامه، رسیدگی به پرونده‌های کثیرالشاکی، تعیین تکلیف کالاهای رسوبی و وسایل نقلیه توقیفی و همچنین وصول مطالبات معوق بانکی پرداخت.