مراقب «وبا» باشید!

به گزارش خبرنگار مهر، بیماری «وبا» توسط باکتری‌هایی به نام «ویبریو کلرا» ایجاد می‌شود و اثرات کشنده این بیماری نتیجه یک سم قوی موسوم به CTX است. این بیماری سالانه افراد بسیاری را در سراسر جهان درگیر می‌کند.

مهم‌ترین راه انتقال این بیماری، «آب آلوده» است که چاشنی «هوای گرم»، باعث تشدید این بیماری می‌شود. در واقع، وبا یک بیماری اسهالی واگیردار است که از طریق آب و مواد غذایی آلوده به میکروب وبا ایجاد می‌شود.

وبا هر سال در فصل گرما در برخی مناطق دارای کمبود آب یا در مکان‌هایی که رفت و آمد بسیاری وجود دارد به ویژه در مرزها مشاهده می‌شود، وبا از نظر شیوع و بروز ممکن است کم یا زیاد باشد، اما به طور معمول رخ می‌دهد و از آن جایی که در کشورهای همسایه وبا وجود دارد، ممکن است افرادی که وارد کشور می‌شوند، ویروس وبا را به کشورمان منتقل کنند.

سعید هاشمی نظری معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بیماری وبا را مسئول ایجاد بسیاری از همه گیری‌های اسهالی از گذشته تا به حال در جهان عنوان کرد و گفت: بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (سال ۲۰۲۵)، ابتلاء به وبا در جهان همچنان از سیر صعودی برخوردار است.

در منطقه مدیترانه شرقی بیشترین آمار مربوط به کشورهای همجوار با مرزهای شرقی کشورمان است.

به گفته معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، هر ساله با روند افزایش دمای هوا شرایط برای رشد میکروب وبا و زمینه بیمار شدن افراد فراهم می‌شود.

وی تاکید کرد: امروزه با شناسایی زودرس و درمان بیماران، مرگ و میر ناشی از بیماری وبا به شدت کاهش یافته است.

هاشمی نظری، مهم‌ترین راه ورود میکروب وبا به بدن انسان را از طریق مصرف آب و مواد غذایی آلوده به مدفوع برشمرد و خاطرنشان کرد: در صورت عدم رعایت بهداشت فردی سرایت بیماری از فرد مبتلا به دیگران نیز امکان‌پذیر است.

وی، رعایت بهداشت فردی و شناسایی و درمان بیماران را برای پیشگیری از ابتلای سایر افراد به این بیماری مؤثر برشمرد.

هاشمی نظری، نشانه‌های معروف مبتلایان به وبا را اسهال آبکی شبیه به لعاب برنج، استفراغ و از دست رفتن آب بدن ذکر کرد که فقط در تعداد اندکی از مبتلایان ممکن است مشاهده شود.

به گفته وی، برخی مبتلایان ممکن است فقط دچار اسهال شوند که از سایر بیماری‌های اسهالی قابل افتراق نیست. عده‌ای از بیماران نیز ممکن است هیچ نشانه‌ای از بیماری نداشته باشند. بنابراین ضمن رعایت بهداشت فردی باید بیماران مبتلا شناسایی و درمان شوند تا از سرایت بیماری به دیگر افراد پیشگیری شود.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: در نوع علامت دار، بیماری با اسهال آبکی حجیم، بدون تب و بدون زورپیچ شکم آغاز می‌شود. مدفوع بیمار به صورت مایعی شفاف، آغشته به موکوس سفید رنگ و شبیه لعاب برنج است که معمولاً بدون بو است یا بوی خفیف ماهی دارد. استفراغ (ممکن است شدید باشد) و گرفتگی دردناک ساق پاها نیز از دیگر علائم وبا است.

هاشمی نظری به افراد تاکید کرد: در صورت مشاهده چنین علائمی هر چه سریع‌تر به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنید زیرا بدون درمان بیمار ممکن است به دلیل از دست دادن سریع آب بدن در خطر مرگ قرار بگیرد.

به گفته معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اغلب مبتلایان از شروع بیماری تا چند روز پس از بهبود می‌توانند ناقل بیماری به دیگران باشند بنابراین رعایت موارد بهداشتی توسط بیمار و اطرافیانش تا چند روز پس از بهبود ضروری است.

وی با تاکید مجدد بر اهمیت رعایت بهداشت فردی و عمومی در پیشگیری از ابتلای دیگران، گفت: درمان مناسب بیمار توسط پزشک می‌تواند در کاهش علائم و مدت زمان بیماری و در نتیجه عدم سرایت بیماری به سایرین مؤثر باشد.

توصیه‌های مهم برای پیشگیری از وبا

– دست‌ها را مرتب به ویژه قبل از غذا و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی با آب و صابون بشویید.

– قبل از غذا یا شیر دادن به کودک حتماً دست‌ها را با آب و صابون بشویید.

– در صورت عدم دسترسی به آب و صابون از محلول‌های شست و شوی دست بر پایه الکل استفاده کنید.

– سبزی‌ها و صیفی‌جات را پیش از مصرف در ۴ مرحله (پاکسازی، انگل زدایی، گند زدایی، شستشو و آبکشی) سالم سازی کنید.

– هرگز از یخ‌های فاقد مشخصات بهداشتی استفاده نکنید.

– هنگام سفر، آب و غذای سالم و مطمئن همراه داشته باشید و از نوشیدنی‌ها و غذاهای دارای بسته بندی مطمئن و بهداشتی استفاده کنید.

– از نوشیدن، شنا کردن و شستشوی ظروف و میوه و سبزیجات در آب‌های سطحی نظیر چشمه و رودخانه و … خودداری کنید.

– از مصرف مواد غذایی که در محل‌های غیربهداشتی تهیه یا توسط فروشندگان دوره گرد عرضه می‌شوند، پرهیز کنید.

– هنگام خرید سعی کنید مواد غذایی و اقلامی نظیر نان را که قابل شست و شو و پختن نیستند را در کنار میوه و سبزی شسته نشده و گوشت خام قرار ندهید.

– از کنار هم قرار دادن مواد غذایی خام و پخته در یخچال نیز خودداری کنید و غذاهای پخته شده را در اسرع وقت به یخچال منتقل کنید.

– با مشاهده هر مورد ابتلاء به اسهال هرچه سریع‌تر به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنید.