نقاط قوت ایران برای صادرات به چین؛ باید به تولید مشترک فکر کنیم

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی میزبان پنجمین نشست تخصصی «فرصت فردا» بود. این رویداد که با هدف هم‌اندیشی و رفع موانع صادراتی شرکت‌های دانش‌بنیان برگزار می‌شود، این بار بر روی بازار راهبردی چین متمرکز بود و مسئولین و کارشناسان به تبیین فرصت‌ها، چالش‌ها و راهکارهای کلیدی برای موفقیت در این بازار پرداختند. در این نشست، بر لزوم تغییر نگاه سنتی به بازار چین، خلق نشان‌های تجاری بزرگ و استفاده از مدل‌های همکاری نوین مانند تولید مشترک تأکید شد.

سهم ناکافی دانش‌بنیان‌ها از صادرات و لزوم جهش

در ابتدای این نشست، تورج امرایی، معاون توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان معاونت علمی، به تحلیل آمار صادراتی پرداخت و گفت: از سبد صادرات دو و نیم میلیارد دلاری کشور، تنها ۵۰۰ میلیون دلار سهم شرکت‌های دانش‌بنیان است که با توجه به فعالیت بیش از ۱۰,۵۰۰ شرکت، این رقم مناسب نیست.

وی ضمن ارزشمند دانستن تلاش‌های صورت‌گرفته، تأکید کرد: با برطرف کردن محدودیت‌ها، می‌توان شاهد جهش در این آمار بود.

امرایی چین را یکی از سه مقصد اصلی صادرات ایران و فرصتی بزرگ برای شرکت‌های دانش‌بنیان دانست و افزود: یکی از چالش‌های اصلی ما در ورود به بازارهای جهانی، نبودِ نشان‌های تجاری بزرگ و شناخته‌شده است. در معاونت علمی با همکاری سازمان توسعه همکاری‌های علمی، برنامه‌ای جدی برای خلق برندهای مشترک (Co-branding) و حمایت از شرکت‌های کوچک اقماری در دستور کار داریم.

وی، حوزه‌های تجهیزات پزشکی، داروهای های‌تک، و مواد شیمیایی پیشرفته (پلیمر و کامپوزیت) را از نقاط قوت ایران برای صادرات به چین برشمرد و اعلام کرد: معاونت علمی از انتقال فناوری در حوزه‌هایی نظیر انرژی‌های نو، آب و محیط‌زیست از چین به ایران نیز پشتیبانی می‌کند.

حسین روزبه، رئیس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی، هدف اصلی سازمان را «همکاری، هماهنگی و همزیستی» با شرکت‌های دانش‌بنیان به‌عنوان بازیگران اصلی این اکوسیستم عنوان کرد و اظهار داشت: نشست فرصت فردا بستری برای شنیدن مشکلات شرکت‌ها و رسیدن به راه‌حل‌های مشترک است.

وی با اشاره به این‌که رابطه با چین «تعاملات فناورانه دوطرفه» است، افزود: علاوه بر صادرات، باید به مدل‌های دیگری مانند تولید مشترک و انتقال تجربه نیز فکر کنیم. تجربه چین در حضور موفق در نمایشگاه‌های بین‌المللی و توسعه بازارهایی مانند آفریقا می‌تواند الگوی ارزشمندی برای شرکت‌های ما باشد.

نگاهی نو به یک فرصت بزرگ

در ادامه، سخنرانان به اصلاح تصورات رایج در مورد بازار چین پرداختند. دکتر بیت‌اللهی، مدیر برنامه زنجیره ارزش عناصر کمیاب خاکی، با اشاره به تجربه موفق ستاد نانو در صادرات محصولات های‌تک به چین از سال‌ها پیش، گفت: چین یک غول تشنه جذب فناوری است. ما با تأسیس مرکز مشترک ایران و چین و خانه نوآوری و فناوری، ثابت کردیم که صادرات ایران محدود به پسته و فرش نیست. وی سه عامل کلیدی موفقیت را ثبت اختراع و اخذ استانداردها، تأمین پایدار قطعات و برگزاری نشست‌های تجاری مستمر دانست.

محسنی، رایزن فناوری ایران در پکن، چالش اصلی در بازار چین را «عدم وجود نگاه درست» دانست و تأکید کرد: واقعیت چین با تصورات ما بسیار متفاوت است. شرکت‌های ما باید بدانند که GDP هر استان چین به‌اندازه یک کشور است و نباید ظرفیت‌های تجاری خود را به چند استان معروف محدود کنند.

نقشه راه ورود به بازار: از شناخت جغرافیا تا بهره‌گیری از اطلاعات آزاد

حسین قاهری، رئیس اندیشکده ایران در چین، نکات عملیاتی برای ورود به این بازار را برشمرد و گفت: از جمله این موارد می‌توان به شناخت دقیق جغرافیای صنعتی چین، اصلاح ساختارهای حمایتی و استفاده از اطلاعات موجود اشاره کرد.

این نشست با اجماع بر این نکته به پایان رسید که موفقیت در بازار پیچیده و رقابتی چین، نیازمند یک رویکرد استراتژیک، هوشمندانه و مبتنی بر همکاری‌های بین‌بخشی است و سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی آماده تسهیل‌گری در این مسیر است.