نیروگاه غرب کارون؛ پشتوانه استراتژیک برق خوزستان و نماد جهش زیرساختی

به گزارش خبرنگار مهر، در سال‌های اخیر، خوزستان به‌واسطه رشد صنعتی، توسعه میادین نفت و گاز و افزایش جمعیت، با چالش کمبود و ناپایداری برق به‌ویژه در ایام گرم سال مواجه بوده است. در این میان، نیروگاه غرب کارون به عنوان یکی از پروژه‌های زیرساختی محوری شبکه برق کشور، توانسته گره‌ای از بحران‌های سال‌های اخیر را باز کند.

ظرفیت تولید قابل‌اتکای این نیروگاه در حال حاضر حدود ۴۳۰ مگاوات است که بیش از ۳۰۰ مگاوات آن به طور مستمر وارد شبکه برق استان می‌شود. این میزان نه فقط بخش مهمی از مصرف خانگی اهواز و شهرهای اطراف را بیمه کرده، بلکه انرژی مورد نیاز صنایع و میادین بزرگ نفتی از جمله آزادگان یکپارچه، یاران و یادآوران را نیز تضمین نموده است. برآوردها نشان می‌دهد این میزان تولید برای تأمین برق بیش از ۴۰ هزار خانوار کافی بوده و در کنترل پیک تابستانی استان، نقشی تعیین‌کننده دارد.

علاوه بر آن، اجرای پروژه‌های جانبی همچون احداث خط برق اختصاصی برای واحدهای فرآوری نفت در غرب کارون، به استقلال کامل مصرف این مجموعه‌ها از شبکه سراسری منجر شده است. این اقدام باعث شده فشار شبکه در ماه‌های پیک کاهش یافته و خاموشی گسترده تا حد زیادی مهار شود.

سرمایه‌گذاری در این نیروگاه بر اساس مدل BOO (ساخت، بهره‌برداری، مالکیت) صورت گرفته و شرکت سرمایه‌گذار با دریافت مبلغ مشخصی در ازای ظرفیت عملیاتی نیروگاه، ضمن بازیابی هزینه‌های ساخت، انگیزه کافی برای افزایش راندمان و پایش مداوم تأسیسات دارد. این مدل مشارکت بخش خصوصی و دولت، الگویی موفق در حوزه انرژی ارزیابی می‌شود که می‌تواند در سایر پروژه‌ها نیز استفاده شود.

نکته دیگر، استفاده از سوخت پاک و غیر سمی است؛ گاز طبیعی اخذ شده از پالایشگاه‌های گاز منطقه که تا پیش از این به صورت فلر و بدون استفاده محیطی در جو رها می‌شد، اکنون به عنوان منبع اصلی سوخت نیروگاه مصرف شده و عملاً علاوه بر تولید برق پاک، به کاهش آلاینده‌های محیط زیست کمک کرده است. همچنین برای پایداری عملیاتی و شرایط اضطراری، امکان استفاده از نفت‌گاز (گازوئیل) به عنوان سوخت جایگزین فراهم است.

در حوزه منابع انسانی نیز بخش عمده تخصص‌ها و نیروی کار شاغل در این نیروگاه از میان کارآزمودگان و متخصصان بومی استان خوزستان تأمین شده که علاوه بر تقویت اشتغال محلی، انتقال دانش و تجربه را نیز به همراه داشته است.

اهمیت راهبردی غرب کارون در شرایط رشد مصرف برق کشور، به ویژه در فصول گرم، زمانی آشکار می‌شود که نگاهی به شاخص ناترازی برق، میزان خاموشی و نیاز رو به رشد صنایع نفت، گاز و پتروشیمی منطقه بیندازیم. نیروگاه غرب کارون نه‌تنها پشتوانه‌ای مطمئن برای توسعه میادین نفتی و افزایش تولید ملی به شمار می‌رود، بلکه تاب‌آوری شبکه برق جنوب کشور را به طور محسوسی افزایش داده است.

کارشناسان حوزه انرژی بر این باورند که توسعه طرح‌هایی از این دست، به‌ویژه بر پایه مدل‌های مشارکت با بخش خصوصی و استفاده بهینه از سوخت‌های بومی، می‌تواند معضل ناترازی برق کشور را به شکل پایداری مهار کند و زمینه توسعه پایدار اقتصادی و صنعتی را فراهم سازد.

در مجموع، نیروگاه غرب کارون امروز به عنوان یک پروژه موفق در صنعت برق ایران شناخته می‌شود که توانسته با ترکیبی از فناوری، سرمایه‌گذاری هوشمندانه، بهره‌وری سوخت و تکیه بر منابع انسانی بومی، الگویی قابل تعمیم برای سایر استان‌های کشور باشد؛ الگویی که پیگیری و توسعه آن، می‌تواند پایه‌های امنیت انرژی و رونق اقتصادی مناطق محروم را تقویت کند.