هشدار درباره مصرف حشیش در میان نوجوانان و اهمیت آگاهی خانواده‌ها

خبرگزاری مهر، گروه جامعه؛ حشیش، این روزها دیگر از یک تابو به یک تجربه رایج برای برخی تبدیل شده و گاهی نوجوان‌ها، در دنیای پر از استرس و اضطراب، به دنبال لحظه‌ای رهایی می‌گردند و متأسفانه برخی از آن‌ها این رهایی را در مصرف حشیش پیدا می‌کنند.

نوجوان‌ها به‌ویژه در سنین بحرانی ۱۶ تا ۱۸ سالگی، در مرحله‌ای قرار دارند که دائم در حال جست‌وجوی هویت و مرزهای خود هستند. اما در این مسیر، هم اضطراب امتحانات، هم فشار خانواده و هم مسائلی مثل شکست‌های عاطفی و احساس تنهایی باعث می‌شود که راهی برای فرار از این احساسات سنگین پیدا کنند.

متأسفانه حشیش، برای برخی از این نوجوانان، به‌طور موقت مانند یک دکمه خاموش‌کننده فشارهای روحی عمل می‌کند. در ابتدا شاید فکر کنند که یک بار چیزی نیست، اما این تجربه کوچک می‌تواند به سرعت تبدیل به یک عادت شود.

آرامش کاذب با هزینه‌های سنگین

حشیش، در کوتاه‌مدت، شاید حس آرامش یا فرار از دنیا را بدهد، اما این آرامش خیلی زود می‌گذرد و عوارض آن باقی می‌ماند. اگر تصور می‌کنید که حشیش تنها موجب شادابی لحظه‌ای می‌شود، باید بدانید که این تنها یک فریب است. در حقیقت، عوارض آن بر سلامت جسم و روح به مراتب بیشتر از چیزی است که در ابتدا به نظر می‌رسد.

حافظه و تمرکز شما را از بین می‌برد

یکی از اولین آسیب‌های مصرف حشیش، تضعیف حافظه و کاهش قدرت تمرکز است. این وضعیت برای نوجوانانی که در حال یادگیری و تحصیل هستند، به خصوص در دوران کنکور، بسیار خطرناک است. در بلندمدت، مصرف حشیش به بی‌انگیزگی، کاهش شادابی و حتی افسردگی می‌انجامد. به مرور زمان، بسیاری از نوجوانان به این باور می‌رسند که بدون مصرف، نمی‌توانند احساس شادی یا آرامش واقعی داشته باشند.

اضطراب و توهمات

اگر حشیش به طور مداوم مصرف شود، می‌تواند باعث اضطراب شدید و حتی توهمات خطرناک شود. این عوارض به‌ویژه برای افراد جوان که سیستم عصبی‌شان هنوز در حال رشد است، بسیار آسیب‌زننده است و بدتر از همه، وقتی فرد به حشیش وابسته می‌شود، ترک آن به یک چالش عظیم تبدیل می‌شود. اعتیاد به حشیش می‌تواند فرد را در یک چرخه معیوب قرار دهد که فرار از آن، تنها با حمایت‌های روانی و اجتماعی امکان‌پذیر است.

فضای مجازی؛ جایی که مصرف حشیش به عادی‌ترین کار دنیا تبدیل می‌شود

اگر تا دیروز حشیش به‌عنوان یک ماده مخدر با هشدارهای عمومی روبه‌رو بود، امروز با ورود به دنیای دیجیتال، بسیاری از آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان بخشی از زندگی جوان‌ها به نمایش گذاشته می‌شود. فضای مجازی، با داشتن میلیون‌ها کاربر نوجوان، جایگاه خاصی برای تبلیغ مصرف مواد مخدر پیدا کرده است.

در شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام و تیک‌تاک، مصرف حشیش گاهی نه به‌عنوان یک خطر، بلکه به‌عنوان یک نماد آزادی و مدرنیته معرفی می‌شود. ویدئوهای جذاب، همراه با موسیقی‌های هیجان‌انگیز از گروه‌های جوان که در حال مصرف حشیش هستند، ممکن است نوجوان‌ها را به این باور برسانند که این کار چیزی از آنچه که نشان داده می‌شود، بدتر نیست.

در حالی که فضای مجازی و تبلیغات غلط نقش زیادی در عادی‌سازی مصرف حشیش دارند، اما اقدامات زیادی می‌توان انجام داد تا نوجوانان از این دام‌ها دور بمانند. از جمله:

گفتگو و حمایت خانواده‌ها

دلیل اصلی که نوجوان‌ها به مواد مخدر پناه می‌برند، اغلب عدم احساس حمایت از سوی خانواده‌ها است. اگر والدین توانایی شنیدن مشکلات فرزند خود را داشته باشند، نوجوان‌ها از این فرصت برای بیان احساساتشان استفاده می‌کنند. در این گفتگوها، به‌جای سرزنش، باید از روی درک و حمایت عمل کرد.

مهارت‌های زندگی و مدیریت استرس در مدارس

آموزش مهارت‌های زندگی به نوجوانان باید در اولویت مدارس قرار گیرد. به‌ویژه مهارت‌های مقابله با استرس، راه‌های سالم برای تخلیه هیجان، می‌تواند از گرایش به مواد مخدر جلوگیری کند.

مقابله با پیام‌های غلط در فضای مجازی

مهم است که رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی مسئولیت‌پذیرانه برخورد کنند. کمپین‌های آگاه‌سازی باید به‌جای شعارهای کلیشه‌ای، از داستان‌های واقعی و روش‌های جذاب استفاده کنند تا حقیقت پشت مصرف مواد مخدر و پیامدهای آن را نشان دهند.

همچنین صیاد حقی، مشاور خانواده و مدرس دانشگاه، درباره مصرف حشیش در جوانان و نوجوانان گفت: متأسفانه باورهای غلطی در میان نوجوانان، جوانان و حتی برخی از بزرگسالان در خصوص مواد مخدر و به‌ویژه حشیش وجود دارد. برخی افراد سودجو با تبلیغات نادرست، این مواد را غیر اعتیادآور و حتی مفید معرفی می‌کنند.

وی توضیح داد: امروزه برخی افراد به ویژه در بین نوجوانان و جوانان، تحت تأثیر باورهای نادرست درباره مواد مخدر قرار می‌گیرند. آن‌ها می‌پندارند که مصرف حشیش هیچ عارضه‌ای ندارد و یا حتی می‌تواند مفید باشد، در حالی که این ماده، یک ماده روان‌گردان، مخدر و توهم‌زا است که می‌تواند آسیب‌های جدی به سلامت جسمی و روانی فرد وارد کند.

حقی با اشاره به عوارض حشیش در کوتاه‌مدت و بلندمدت اظهار داشت: مصرف حشیش به‌ویژه در درازمدت می‌تواند به اختلالات حافظه، کاهش تمرکز، اضطراب، توهم، آسیب به دستگاه تنفسی، و حتی به مشکلات روانی مانند اسکیزوفرنی منجر شود. همچنین مصرف این ماده می‌تواند بر روابط خانوادگی تأثیر منفی گذاشته و باعث تضعیف بنیان خانواده‌ها شود.

وی افزود: بسیاری از افراد با دیدن تبلیغات و باورهای غلط به سمت مواد مخدر جذب می‌شوند. اما باید به این نکته توجه کرد که حتی مصرف داروهای معمولی مانند استامینوفن نیز ممکن است عوارضی مانند خارش، تهوع یا آسیب به کبد داشته باشد. حال چگونه ممکن است ماده‌ای مانند حشیش که اثرات شدیدتری دارد، عاری از عوارض باشد؟

حقی همچنین در خصوص تشخیص علائم مصرف حشیش به خانواده‌ها توصیه کرد: شهروندان باید از علائم هشداردهنده مانند خیره شدن به یک نقطه، قرمزی چشم‌ها، خنده‌های بی‌دلیل، و صحبت‌های مبهم و آشفته آگاه باشند. در صورت مشاهده چنین علائمی، باید سریعاً اقدام کرده و از طریق مشاوره و کمک‌های تخصصی از خطرات بیشتر جلوگیری کنند.

این مشاور خانواده در ادامه به برخی اقدامات ضروری برای پیشگیری از اعتیاد اشاره کرد و گفت: آگاهی دادن به خانواده‌ها و ارتقای سطح دانش آن‌ها درباره مواد مخدر، ایجاد محیط‌های حمایتی و دوستانه در خانواده، و استفاده از مشاوران متخصص می‌تواند نقش مؤثری در پیشگیری از اعتیاد داشته باشد.

وی در پایان گفت: ایجاد محیط صمیمی و اعتمادسازی در خانواده‌ها، به‌ویژه برای نوجوانان و جوانان، از اهمیت زیادی برخوردار است. همچنین، خانواده‌ها باید از دوستان و اطرافیان فرزندان خود آگاهی داشته و در صورت مشاهده رفتارهای مشکوک، به سرعت اقدام کنند. مشاوره با روانشناسان و مشاوران تخصصی می‌تواند راه‌گشای بسیاری از مشکلات باشد.