چند رایزن بازرگانی داریم؟

به گزارش خبرنگار مهر، در شرایطی که توسعه صادرات غیرنفتی به یکی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین راهبردهای اقتصادی کشور تبدیل شده، نقش رایزنان بازرگانی در پیشبرد این هدف ملی، بیش از هر زمان دیگری اهمیت و ضرورت یافته است. با توجه به محدودیت‌ها و نوسانات درآمدهای نفتی، ایران در سال‌های اخیر تلاش کرده تا با تکیه بر توانمندی‌های داخلی، تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی و افزایش حضور در زنجیره‌های ارزش جهانی، مسیر تازه‌ای برای رشد اقتصادی و ارزآوری پایدار ترسیم کند.

در این میان، رایزنان بازرگانی به‌عنوان بازوان اجرایی دیپلماسی اقتصادی کشور، نقش محوری در تحقق این اهداف ایفا می‌کنند. آن‌ها نمایندگان رسمی جمهوری اسلامی ایران در حوزه تجارت بین‌الملل هستند که وظیفه دارند فرصت‌های اقتصادی را در کشورهای هدف شناسایی کرده، ارتباط میان تجار و فعالان اقتصادی ایران با طرف‌های خارجی را تسهیل کنند و بسترهای لازم برای گسترش صادرات، سرمایه‌گذاری، و همکاری‌های صنعتی و فنی را فراهم آورند.

این مأموریت‌ها شامل طیف گسترده‌ای از اقدامات راهبردی است؛ از بررسی و تحلیل بازارهای هدف و ارائه اطلاعات دقیق به فعالان اقتصادی داخلی گرفته تا حضور در نشست‌ها، همایش‌ها و نمایشگاه‌های تخصصی بین‌المللی، مشاوره به شرکت‌های ایرانی برای ورود به بازارهای جدید و نیز رایزنی با مقامات اقتصادی و تجاری کشورهای میزبان برای رفع موانع صادراتی.

بر همین اساس نیز سازمان توسعه تجارت ایران در سال‌های اخیر با هدف گسترش حضور مؤثر در بازارهای خارجی، روند اعزام رایزنان بازرگانی به کشورهای هدف را به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده دنبال کرده و اعلام کرده است که این مسیر همچنان با جدیت ادامه دارد.

در حال حاضر، بیش از ۲۳ رایزن بازرگانی در کشورهای مختلف از جمله عراق، چین، ترکیه، صربستان، مجارستان و آفریقای جنوبی مشغول فعالیت هستند. این کشورها با توجه به حجم بالای مبادلات تجاری با ایران و ظرفیت‌های بالقوه صادراتی انتخاب شده‌اند.

فعالیت ۲۳ رایزن بازرگانی

در این ارتباط فرزاد پیلتن، مشاور رئیس کل سازمان توسعه و تجارت ایران در امور بین‌الملل گفت: در حال حاضر حدود ۲۳ نفر از نمایندگان ما در کشورهای مختلف به عنوان رایزن‌های بازرگانی مشغول فعالیت هستند. این کشورها عمدتاً از اهداف صادراتی ایران به شمار می‌روند که شامل کشورهای همسایه، و نیز کشورهای دوردستی همچون چین، آفریقای جنوبی، ترکیه، صربستان و مجارستان هستند.

وی افزود: بر اساس هدف‌گذاری‌های تجاری صورت‌گرفته در سازمان توسعه تجارت ایران و در راستای سیاست‌های کلان کشور در حوزه دیپلماسی اقتصادی، شناسایی و انتخاب رایزنان بازرگانی از میان افراد واجد شرایط از داخل و خارج از سازمان انجام می‌شود و پس از تأیید نهایی، این افراد به کشورهای هدف اعزام می‌شوند.

پیلتن با اشاره به تمرکز بر کشورهایی با حجم بالای تجارت با ایران خاطرنشان کرد: در برخی کشورها ما بیش از یک رایزن بازرگانی مستقر کرده‌ایم؛ برای مثال در عراق هم‌اکنون سه نفر در شهرهای بغداد، بصره و اربیل حضور دارند. همچنین در چین نیز دو نماینده در پکن و شانگهای مستقر هستند. این سیاست در مورد کشورهای همسایه نظیر افغانستان، پاکستان، روسیه و ترکیه نیز در دستور کار است.

وی درباره نقش فعال رایزنان بازرگانی در نمایشگاه‌ها تصریح کرد: نمایشگاه‌ها یکی از مهم‌ترین رویدادهای تجاری کشور به شمار می‌روند. ما هرساله نمایشگاه بین‌المللی ایران اکسپو را برگزار می‌کنیم که خوشبختانه در سال جاری با استقبال گسترده تجار خارجی همراه بود. این موفقیت حاصل تلاش‌های رایزنان بازرگانی ما و همکاری بخش‌های اقتصادی سفارت‌خانه‌ها و کنسولگری‌ها در کشورهای مختلف است.

مشاور رئیس کل سازمان توسعه و تجارت ایران در امور بین‌الملل ادامه داد: در حاشیه این نمایشگاه‌ها مذاکرات متعددی انجام شد که منجر به امضای تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهای تجاری شود. همچنین در کشورهای هدف، چه آنهایی که رایزن بازرگانی داریم و چه آنهایی که نداریم، سازمان توسعه تجارت همکاری، نظارت و مشاوره لازم را برای حضور شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه‌های بین‌المللی ارائه می‌دهد.

پیلتن اظهار کرد: رایزنان بازرگانی ما همچنین تلاش می‌کنند هیئت‌های تجاری خارجی را برای بازدید از نمایشگاه‌های داخلی دعوت کنند تا با ظرفیت‌های تولیدی و صادراتی کشور آشنا شوند.

وی خاطرنشان کرد: وظایف رایزنان بازرگانی تنها به برگزاری نمایشگاه‌ها محدود نمی‌شود. آن‌ها در زمینه‌هایی نظیر انتقال اطلاعات بازار، ارائه مشاوره به تجار ایرانی و خارجی، جذب سرمایه خارجی، پیگیری پروژه‌های خدمات فنی و مهندسی، ارسال اطلاعات مناقصات، رفع موانع و مشکلات زیرساختی تجاری کشور در حوزه‌هایی مانند گمرک، حمل‌ونقل، بانک و استاندارد نیز فعال هستند. این اقدامات نقش مهمی در تسهیل صادرات کشور ایفا می‌کند.

باید تاکید شود که با توجه به نقش فزاینده رایزنان در شناسایی فرصت‌های صادراتی و رفع موانع تجارت خارجی، تقویت جایگاه آنان در ساختار اقتصادی کشور و گسترش کمی و کیفی شبکه رایزنان بازرگانی، به یک ضرورت راهبردی تبدیل شده است که می‌تواند در آینده‌ای نزدیک، نقشی تعیین‌کننده در رشد صادرات، ارتقای برند ملی و تثبیت جایگاه ایران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی ایفا کند.