یک پرسش ساده: مگر صلح هم تاریخ دارد؟

به گزارش خبرنگار مهر، در نخستین صفحات کتاب نوشته: «مگر صلح هم تاریخ دارد؟» و کتاب «تاریخ فرهنگی مفهوم صلح» با همین پرسش آغاز شده است. رانلد ادز فورث، در مقدمه مجموعه شش جلدی «تاریخ فرهنگی صلح» اظهار می‌کند که این اثر پاسخی مثبت و روشن به پرسش وجود تاریخ برای صلح است. او تاکید دارد که صلح دارای تاریخی غنی و پرمعناست و همواره یکی از دغدغه‌های مهم ذهن بشر بوده است. او استاد مدعو تاریخ، و رئیس مطالعات جهانی شدن در بخش MALS در کالج دارتموث است.وی در سال‌های اخیر دوره‌هایی را در زمینه مطالعات جهانی شدن و مطالعات جنگ و صلح تدریس کرده و در حال حاضر مشغول نگارش تاریخ جنبش صلح جهانی است. او از مخالفان سرسخت جنگ عراق بوده است.

این مجموعه ارزشمند با همکاری پنجاه و شش استاد برجسته از رشته‌های مختلف مانند تاریخ، انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی، علوم سیاسی، تاریخ هنر، دین‌شناسی، مطالعات کلاسیک و روزنامه‌نگاری از دانشگاه‌های معتبر سیزده کشور در چهار قاره تهیه شده است.

کتاب «تاریخ فرهنگی مفهوم صلح» نوشته رانلد ادزفورث، بخشی از مجموعه شش‌جلدی «تاریخ فرهنگی صلح» است که در سال ۲۰۲۰ توسط انتشارات بلومزبری آکادمیک منتشر شده و به ترجمه محمدابراهیم محجوب در ایران توسط نشر ماهی عرضه شده است. در این شش جلد تاریخ فرهنگی صلح به ترتیب در روزگار باستان (۵۰۰ پ. م. – ۸۰۰ م.)، سده‌های میانه (۸۰۰-۱۴۵۰ م.)، عصر رنسانس (۱۴۵۰ -۱۶۴۸ م.) عصر روشنگری (۱۶۴۸-۱۸۱۵ م.)، عصر امپراتوری (۱۸۱۵-۱۹۲۰ م.)، و عصر حاضر (۱۹۲۰ تاکنون) بررسی و تحلیل شده است.

این کتاب به بررسی سیر تاریخی و فرهنگی مفهوم «صلح» از یونان باستان تا عصر مدرن می‌پردازد و نشان می‌دهد که صلح مفهومی چندوجهی، پویا و وابسته به بسترهای فرهنگی و تاریخی است. مطالعات کتاب از منظر بینارشته‌ای است و از دیدگاه فلاسفه، جامعه‌شناسان، مورخان و متخصصان روابط بین‌الملل، عرصه‌های الهیات، فلسفه، حقوق بین‌الملل، مطالعات امنیتی و صلح‌شناسی را دربرمی‌گیرد.

نگارنده در بخش‌های مختلف کتاب تمایز میان صلح منفی (نبود جنگ و خشونت مستقیم) و صلح مثبت (نبود خشونت ساختاری و ایجاد عدالت اجتماعی و شرایط رشد انسانی) که اهمیت پایدار صلح مثبت را برجسته می‌کند؛ مرور تاریخی دارد و روی برداشت‌های مختلف از صلح در دوره‌های تاریخی شامل یونان و روم باستان، قرون وسطی با نقش کلیدی کلیسا و تداخل صلح مسیحی و سیاسی، عصر رنسانس، عصر روشنگری و انقلاب‌های بزرگ، عصر امپراتوری، استعمار و انقلاب صنعتی تا دوران مدرن و جنبش‌های صلح‌طلب معاصر؛ بر ضرورت گفت‌وگوی بین‌فرهنگی و نقش جامعه مدنی در ترویج صلح پایدار در دنیای معاصر و بر ارتباط عمیق میان صلح و عدالت و این‌که صلح بدون عدالت واقعی فاقد ارزش است، تاکید می‌کند.

کتاب با زبانی علمی اما روان نگارش شده و منبعی مهم برای پژوهشگران و علاقه‌مندان حوزه‌های صلح، تاریخ، فرهنگ و سیاست است و خلأ یک پژوهش میان‌رشته‌ای عمیق درباره مفهوم پیچیده صلح را پر می‌کند.

مترجم کتاب _محمدابراهیم محجوب_ تابستان ۱۴۰۲ در ابتدای کتاب و بخش سخن مترجم اینطور نوشته است: «نسیم نیکلاس طالب در کتاب قوی سیاه می‌گوید در تاریخ با نوعی بی عدالتی روبه‌رو هستیم، از این رو که ما بیشتر با فاتحان و سرداران جنگی آشنایی داریم. از آنان قهرمان می‌سازیم، تندیس‌هایشان را در میدان‌های شهر نصب می‌کنیم، نامشان را بر خیابان‌ها می‌گذاریم، و سرگذشت‌شان را در کتاب‌های درسی می‌آوریم؛ اما کسانی که با درایت، و گاه حتی فداکاری، اصولاً اجازه نداده‌اند جنگی برپا شود اغلب گمنام مانده‌اند، دقیقاً به دلیل همان کاری که انجام داده‌اند. من ترجمه این کتاب را به این قهرمانان گمنام تقدیم می‌کنم.»

کتاب «تاریخ فرهنگی مفهوم صلح» نگاهی جامع و انتقادی به تحول تاریخی و فرهنگی «صلح» ارائه می‌دهد و برای درک عمیق‌تر این مفهوم در شرایط امروزی بسیار مفید است. این کتاب نخستین بار در سال ۱۴۰۲ در ۲۶۸ صفحه و با قیمت ۲۲۹ هزار تومان توسط نشر ماهی منتشر و عرضه شده است.