دانشگاه‌ها باید از وابستگی به بودجه دولتی رها شوند

به گزارش خبرگزاری مهر، جلسه هیئت اندیشه‌ورز استان خراسان رضوی با حضور حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، برگزار شد. در این جلسه که با هدف بررسی مسائل و چالش‌های فرهنگی و علمی استان و ارائه راهکارهای مناسب برگزار شد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اهمیت نقش هیئت اندیشه‌ورز در حل مسائل کلان فرهنگی و علمی استان، گفت: این جلسات اگر در مسیر حل مسئله باشد، موفقیت‌آمیز و اثربخش خواهد بود. صرف تشکیل جلسه نباید هدف باشد، بلکه باید به دنبال راهکارهای عملی و اجرایی برای حل مسائل باشیم. نفس جلسه تشکیل دادن موضوعیت ندارد.

لزوم پختگی طرح‌ها در هیئت اندیشه‌ورز و پیگیری مراحل بعدی در دبیرخانه شورا

وی ضمن تشکر از ریاست دانشگاه فردوسی و اعضای هیئت اندیشه‌ورز، خواستار تمرکز این هیئت بر طرح‌ها و ایده‌هایی شد که در خود هیئت اندیشه‌ورز آماده شده باشند. وی افزود: طرح‌ها باید ابتدا در خود هیئت اندیشه‌ورز مورد بحث و بررسی دقیق قرار گیرند، ابعاد مختلف آن سنجیده شود، نقاط قوت و ضعف آن مشخص گردد و پس از رسیدن به جمع‌بندی، مراحل بعدی در دبیرخانه شورا پیگیری شود. این فرآیند باعث می‌شود طرح‌ها از کیفیت بالاتری برخوردار باشند و احتمال موفقیت آنها بیشتر شود.

حکمرانی علم و فناوری؛ اولویت اصلی و ضرورت تدوین الگویی جامع

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه سخنان خود، با اشاره به اهمیت موضوع «حکمرانی علم و فناوری»، آن را یکی از سه اولویت اصلی این شورا برشمرد. وی با تاکید بر لزوم تدوین الگویی جامع برای حکمرانی علم و فناوری در کشور، خاطر نشان کرد: متأسفانه ما هنوز الگوی دقیقی در این حوزه نداریم و این یک نقص بزرگ است. باید مشخص شود که چگونه می‌توان علم و فناوری را به بهترین شکل مدیریت کرد، منابع را به درستی تخصیص داد و از ظرفیت‌های نخبگان به نحو احسن استفاده کرد. لازم است تکلیف دانشگاه‌ها به لحاظ مسائل مالی و استقلال مشخص شود. حکمرانی علم و فناوری یک مسئله چند بعدی است و باید به تمام ابعاد آن توجه شود.

انتقاد از وابستگی دانشگاه‌ها به بودجه دولتی و ضرورت استقلال مالی

حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه با انتقاد از وابستگی دانشگاه‌ها به بودجه دولتی، اظهار داشت: وابستگی مالی، استقلال دانشگاه‌ها را زیر سوال می‌برد و باعث می‌شود دانشگاه‌ها نتوانند به درستی به وظایف خود عمل کنند. باید به دنبال راهکارهایی بود که دانشگاه‌ها بتوانند منابع مالی خود را تأمین کنند و از وابستگی به بودجه دولتی رهایی یابند. سوال مهم این است که آیا دولت با پول نفت دانشگاه‌ها را تأمین کند بهتر است یا دانشگاه رو پای خودش بایستد؟ این سوالی است که باید به آن پاسخ داد. اگر دانشگاه‌ها استقلال مالی داشته باشند، می‌توانند با قدرت بیشتری در عرصه‌های علمی و پژوهشی فعالیت کنند.

سرمایه انسانی نخبه؛ چالش مهاجرت و لزوم رفع موانع جذب و نگهداشت

وی در بخش دیگری از سخنان خود، به موضوع سرمایه انسانی نخبه و چالش مهاجرت نخبگان پرداخت و تاکید کرد که باید موانع جذب و نگهداشت نخبگان در کشور شناسایی و رفع شود.

وی با اشاره به وجود استعدادهای درخشان در بنیاد نخبگان، گفت: نخبگان سرمایه‌های اصلی کشور هستند و باید از آنها به بهترین شکل محافظت کرد. باید موانع اداری و قانونی را از سر راه نخبگان برداشت و شرایطی را فراهم کرد که آنها بتوانند در کشور خود به فعالیت بپردازند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با انتقاد از تنگ‌نظری‌ها و موانع اداری در جذب نخبگان، افزود: متأسفانه گاهی اوقات تنگ‌نظری‌ها و مسائل سیاسی باعث می‌شوند نخبگان نتوانند در کشور خود فعالیت کنند.

نقش مؤثر فرهنگستان علوم در سیاست‌گذاری‌های علمی کشور

خسروپناه در ادامه سخنان خود، به نقش مؤثر فرهنگستان علوم در سیاست‌گذاری‌های علمی کشور اشاره کرد و گفت: فرهنگستان علوم یک نهاد علمی مهم است و باید از ظرفیت‌های آن در سیاست‌گذاری‌های علمی کشور استفاده شود. خوشبختانه الان فرهنگستان علوم مشارکت مستقیم با شورا و دبیرخانه شورا دارد و این یک دستاورد مهم است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن تاکید بر اهمیت تشکیل هیئت‌های اندیشه‌ورز در دانشگاه‌ها و استان‌های مختلف، هدف از این اقدام را حکمرانی نخبگانی دانست و خاطرنشان کرد: باید از ظرفیت نخبگان در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها استفاده شود. همچنین باید به نظرات و دیدگاه‌های نخبگان در سراسر کشور توجه کرد.

رصد علم و فناوری؛ مؤسسه ISC و ضرورت همکاری استانی

وی در بخش پایانی سخنان خود، به اهمیت رصد علم و فناوری در کشور اشاره کرد و با اعلام اینکه مؤسسه ISC در شیراز به عنوان ستاد رصد علم و فناوری کشور تعیین شده است، خواستار همکاری اعضای هیئت اندیشه‌ورز استانی با این مؤسسه شد. وی گفت: رصد علم و فناوری یک امر ضروری است و باید به صورت دقیق و مستمر انجام شود. باید با همکاری مؤسسه ISC، نقاط قوت و ضعف علم و فناوری کشور را شناسایی کرد و برای رفع مشکلات اقدام کرد.

استفاده از هوش مصنوعی در رصد علم و فناوری و ضرورت ایجاد سامانه‌ای جامع

خسروپناه با اشاره به اهمیت استفاده از ظرفیت‌های هوش مصنوعی در رصد علم و فناوری، خاطرنشان کرد: امروزه هوش مصنوعی یک ابزار قدرتمند است که می‌تواند در رصد علم و فناوری کمک شایانی کند. ما باید یک سامانه هوشمند بروز رسانی رصد و ارزیابی نظام نوآوری در کشور ایجاد کنیم و از ظرفیت‌های هوش مصنوعی در این زمینه استفاده کنیم.