کتاب «سیاست‌های فرهنگی در صنایع خلاق» منتشر شد

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «سیاست‌های فرهنگی در صنایع خلاق» نوشته فیل گراهام (Phil Graham) و ترجمه احمدرضا میرزایی، فرزانه شریفی، سیدصادق پژمان توسط انتشارات مؤسسه فرهنگی رسانه آفتاب منتشر شد.

این کتاب اثری پژوهشی است که فیل گراهام در آن به بررسی پیوندهای عمیق میان صنایع خلاق و نیروهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی می‌پردازد و تلاش می‌کند با نگاهی انتقادی، نقش کار خلاقانه را در شکل‌دهی واقعیت‌های فرهنگی و سیاسی معاصر روشن کند.

در واقع کتاب «سیاست‌های فرهنگی در صنایع خلاق» اثری ناداستان و پژوهشی است که به بررسی جایگاه صنایع خلاق در بستر تحولات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی می‌پردازد.

فیل گراهام، نویسنده کتاب، با تکیه‌بر تجربه و پژوهش دانشگاهی، صنایع خلاق را نه‌تنها به‌عنوان فعالیت‌هایی هنری یا اقتصادی، بلکه به‌عنوان نیروهایی تأثیرگذار بر ساختارهای اجتماعی و سیاسی معرفی کرده است.

ساختار کتاب بر پایه تحلیل انتقادی و نظریه‌های فرهنگی بنا شده و در هفت فصل، موضوعاتی چون سقوط فرهنگی، آموزش، کار خلاق، نقش مخاطب، هوش مصنوعی، بازاریابی و هنجارمندی را در ارتباط با صنایع خلاق بررسی می‌کند.

این کتاب بخشی از مجموعه پژوهش‌های راتلج در صنایع خلاق و فرهنگی است و تلاش دارد تصویری جامع از اهمیت و چالش‌های این حوزه در جهان معاصر ارائه دهد. قالب کتاب تحلیلی و دانشگاهی است و با زبانی دقیق، مفاهیم کلیدی را برای پژوهشگران، سیاست‌گذاران و علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر باز می‌کند.

کتاب «سیاست‌های فرهنگی در صنایع خلاق» با رویکردی انتقادی، به بررسی ماهیت صنایع خلاق و نقش آن‌ها در تحولات فرهنگی و سیاسی می‌پردازد.

نویسنده، کار خلاقانه را فراتر از تولید هنری صرف می‌داند و آن را به‌عنوان شکلی از اشتغال و کنش اجتماعی معرفی می‌کند که اغلب خارج از چارچوب‌های صنعتی سنتی عمل می‌کند.

در این کتاب، صنایع خلاق به‌عنوان مجموعه‌ای از فعالیت‌ها تعریف شده‌اند که به‌شدت با قدرت‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در ارتباط هستند و می‌توانند واقعیت‌های اجتماعی را بازآفرینی یا دگرگون کنند. گراهام تأکید کرده است که کار خلاقانه بدون مشارکت و توجه مخاطب، ارزشی ندارد و نقش مخاطبان در عصر دیجیتال از مصرف‌کننده منفعل به تولیدکننده و تحلیلگر محتوا تغییر یافته است.

این تغییر، مرز میان تولیدکننده و مصرف‌کننده را کمرنگ کرده و داده‌های مخاطبان به کالایی تجاری بدل شده‌اند. کتاب به چالش‌های نیروی کار خلاق، از جمله دستمزد پایین، ناامنی شغلی و استثمار در پلتفرم‌های دیجیتال نیز پرداخته است. در بخش‌هایی از کتاب، به تأثیر فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی بر صنایع خلاق اشاره شده و این پرسش مطرح شده است که چگونه این فناوری‌ها می‌توانند بنیان‌های آموزش، مهارت و سواد را دگرگون کنند.

نویسنده به نقش روایت‌ها و داستان‌سرایی در شکل‌دهی به هنجارهای فرهنگی و سیاسی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه روایت‌های رسانه‌ای و بازاریابی می‌توانند بر افکار عمومی و سیاست تأثیر بگذارند.

در نهایت، کتاب بر ضرورت بازتعریف اصول و قوانین فرهنگی تأکید دارد و پیشنهاد می‌دهد که برای حل بحران‌های معاصر، باید ارزش و مسئولیت نیروی کار خلاق به رسمیت شناخته شود و سیاست‌های فرهنگی به‌گونه‌ای طراحی شوند که به تولید روایت‌های مثبت و سازنده منجر شوند.

این کتاب با رویکردی تحلیلی و انتقادی، به یکی از مهم‌ترین موضوعات عصر حاضر یعنی پیوند صنایع خلاق با سیاست، اقتصاد و فرهنگ می‌پردازد. مطالعه آن فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با چالش‌ها و فرصت‌های نیروی کار خلاق، نقش مخاطب در عصر دیجیتال و تأثیر فناوری‌های نوین بر فرهنگ و هنر آشنا شود. همچنین کتاب دیدگاه‌هایی تازه درباره روایت‌سازی، بازاریابی و سیاست‌گذاری فرهنگی ارائه می‌دهد که می‌تواند برای پژوهشگران، سیاست‌گذاران و فعالان حوزه فرهنگ و هنر الهام‌بخش باشد. پرداختن به موضوعاتی مانند هوش مصنوعی و روایت‌های رسانه‌ای، این اثر را به منبعی ارزشمند برای فهم تحولات فرهنگی و اجتماعی معاصر تبدیل کرده است.

این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان رشته‌های علوم اجتماعی، ارتباطات، مطالعات فرهنگی، هنر و اقتصاد خلاق مناسب است. همچنین سیاست‌گذاران فرهنگی، مدیران صنایع خلاق، فعالان حوزه رسانه و هنر و هر کسی که دغدغه فهم تحولات فرهنگی و نقش فناوری در جامعه را دارد، می‌تواند از مطالعه این اثر بهره‌مند شود.

در بخشی از کتاب آمده است؛

اما این تصور که حرفه‌های خلاقانه «فقیرانه» هستند، واقعیت مهمی را نادیده می‌گیرد: صنایع خلاق سالانه حدود ۲ تریلیون دلار درآمد دارند که تقریباً برابر با کل درآمد صنعت معدن در جهان است. این حوزه، طبق گزارش بانک جهانی، بیش از ۵۰ میلیون نفر را در سراسر دنیا به کار گرفته است.

با این‌حال، شهرت بد این حرفه بی‌دلیل نیست. نیروی کار خلاق در سطح جهانی معمولاً دستمزدهای پایینی دریافت می‌کند، درحالی‌که سود اصلی به جیب مدیران و ستارگان مشهور می‌رود.

شرایط کاری اغلب نامطمئن و ناپایدار است و بسیاری از افراد خلاق از پروژه‌ای به پروژه‌ی دیگر می‌روند. اما یک حقیقت انکارناپذیر وجود دارد: کار خلاقانه بدون (کار مخاطب) ارزشی ندارد. آنچه یک اثر خلاقانه را ارزشمند می‌کند، میزان درگیر شدن مخاطبان با آن است. در گذشته، مدل پخش سنتی، مخاطبان را مصرف‌کنندگانی منفعل در نظر می‌گرفت. آن‌ها در زمان‌های مشخصی برنامه‌های مدل، رسانه‌ها، مخاطبان را به تبلیغ‌کنندگان می‌فروختند و عملاً مخاطب به یک «کالا» تبدیل شده بود. اما در دنیای پلتفرم‌های دیجیتال، نقش مخاطب تغییر کرده است. امروزه مخاطبان نه‌تنها مصرف‌کننده محتوا هستند بلکه خود نیز تولیدکننده محتوا، تحلیلگر و حتی منبع داده محسوب می‌شوند. داده‌هایی که پلتفرم‌ها آن‌ها را تجاری‌سازی می‌کنند و در اختیار هر کسی که توان پرداخت داشته باشد، قرار می‌دهند.