«کد صفر»هایی که از یاد ایرانی‌ها نمی‌روند

خبرگزاری مهر، روزنامه همشهری در این باره نوشت: به اندازه تعداد مردانی که در ایران سربازی رفته‌اند، خاطرات تمام‌نشدنی از این دوره خدمت ۲ ساله وجود دارد که تا سال‌های سال می‌توانند در جمع دوستانه و خانوادگی درباره آن بگویند. کافی است در جمع، کسی باشد که سربازی‌اش را در پادگان‌های مرزی و خاص گذرانده باشد، آن وقت است که بقیه سربازی رفته‌ها باید جلوی او لنگ بیندازند و ساعت‌ها بنشینند پای خاطراتی از پادگان ۰۵ کرمان، ۰۳ عجب‌شیر، ۰۸ خاش و… نام بردن از این پادگان‌ها به تنهایی باعث می‌شود کسانی که در پادگان‌های دیگر سربازی رفته‌اند، خاطراتشان را غلاف کنند.

اهمیت سربازی و تمام موضوعاتی که حول آن شکل گرفته، چنان بالاست که برخی سایت‌ها با ماهیت مشاوره به سربازان، مشغول فعالیت هستند و از سوی دیگر خبرهایی که با نام سرباز و سربازی گره می‌خورند به سرعت در صدر توجه مشمولان سربازی قرار می‌گیرند؛ درست مانند خبر گنگ و مبهمی که محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از احتمال تغییر روند خرید سربازی در کمیسیون فرعی مجلس داد. در میان جست‌وجوها در مورد سربازی، بدون شک بررسی محل آموزش سربازها و آشنایی با سخت‌ترین محل، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های این گروه است و در روزهای اعزام، دل توی‌دل سربازها نیست که بدانند از میان مراکز آموزشی ارتش، سپاه و نیروی انتظامی کدام قرعه به نامشان خواهد افتاد.

دسته‌بندی نانوشته بین سربازها

هیچ سند و نوشته رسمی در مورد سخت‌ترین و آسان‌ترین پادگان‌های آموزشی وجود ندارد اما وقتی پای صحبت سربازی‌رفته‌ها بنشینیم، مشخص می‌شود که میان جوان‌ها یک دسته‌بندی نانوشته در مورد پادگان‌های سخت وجود دارد. درواقع آنهایی که لباس سربازی تن کرده و طعم زندگی در پادگان را چشیده‌اند، براساس تجربیاتشان به آنهایی که در ابتدای مسیر هستند، توصیه‌هایی ارائه می‌کنند. حالا این توصیه می‌خواهد یک ویدئو در یوتیوب باشد یا روایت‌های قدیمی در پستوی سایت‌ها؛ تمام این نوشته‌ها و روایت‌ها دست به دست هم داده‌اند تا برخی پادگان‌ها به دلیل نقطه جغرافیایی و شاید هم آموزش در دسته سخت‌ترین‌ها قرار بگیرند؛ درست مانند پادگان‌های کرمان، عجب‌شیر و نقاط مرزی.

پادگان‌هایی با کد صفر

۰۸، ۰۵ و ۰۳ این کدها نام‌های آشنایی برای پسرها هستند و محال است که میان خاطرات دوست و آشنا ردی از این پادگان‌ها وجود نداشته باشد. این کدگذاری مخصوص مراکز آموزشی ارتش است و در میان تمام مراکز وابسته به ارتش چند کد هستند که بیش از باقی مراکز با ذهن سربازها گره خورده‌اند. پادگان ۰۸ خاش در استان سیستان‌وبلوچستان یکی از مراکز آموزشی ارتش است که بین سربازها به‌عنوان یکی از نقاط سخت خدمت یاد می‌شود. یکی از ویژگی‌های ۰۸ خاش این است که پس از پایان دوره آموزشی، بسیاری از سربازان به یگان‌های مرزی در سیستان‌وبلوچستان یا نقاط مشابه اعزام می‌شوند. ۰۵ کرمان و ۰۳ عجب‌شیر در میان سربازها به کارخانه‌های انسان‌سازی معروف هستند که در ۲‌نقطه آب و هوایی متضاد به سربازان آموزش می‌دهند، کرمان به دلیل گرمای زیاد معروف است. ۰۶ عجب‌شیر از نظر آب و هوایی در نقطه مقابل کرمان قرار دارد. این پادگان در آذربایجان شرقی قرار دارد و به دلیل زمستان‌های طاقت‌فرسا در میان سربازها به سخت‌ترین محل خدمت معروف است.

نگهبانی از مرز

در کنار پادگان‌هایی که نزدیک مرز قرار دارند، افرادی که دوره سربازی‌شان در نیروی انتظامی می‌گذرد، ممکن است گذرشان به مرزهای کشور و سازمان زندان‌ها هم بیفتد. براساس صحبت‌هایی که تقی مهری در دوران ریاستش در سازمان وظیفه عمومی فراجا مطرح کرد، باید گفت که ۸۷۵۰ کیلومتر مرز زمینی و آبی در کشور وجود دارد و با توجه به سختی، خدمت سربازی در برخی مناطق همچون مناطق مرزی، محروم و… که از نظر نیروهای مسلح عملیاتی محسوب می‌شود، حداقل ۱۵ ماه است. سختی‌های سربازی در مناطقی مانند سیستان‌وبلوچستان، کردستان یا آذربایجان غربی، فقط محدود به آموزش و آب‌وهوا نیست بلکه مسائل امنیتی نیز باعث می‌شود که کمتر کسی خواهان تجربه سربازی در نقاط صفر مرزی باشد.