کم‌آبی، گردوغبار و معضل ترافیک سه چالش اصلی عمرانی خراسان شمالی

خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها، محدثه جوان دلویی: خراسان شمالی که تا چند دهه پیش یکی از استان‌های حاصلخیز و سرسبز ایران به شمار می‌رفت، امروز با پیامدهای کاهش بارش، فرسایش خاک و خشکسالی دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ شرایطی که سبب کم‌آبی گسترده در استان و حتی خالی‌شدن برخی روستاها از سکنه شده است. از سوی دیگر، پدیده گردوغبار و معضل ترافیک در بجنورد به مشکلات مردم افزوده است.

برای بررسی وضعیت پروژه‌های عمرانی، بحران آب، مشکلات ترافیکی و پدیده گردوغبار در خراسان شمالی با سید مجتبی علوی مقدم، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان شمالی، گفت‌وگویی انجام شد که مشروح آن در ادامه می‌آید:

کم‌آبی؛ مهم‌ترین چالش عمرانی استان

علوی مقدم در ابتدا با تأکید بر اینکه کم‌آبی جدی‌ترین مشکل حوزه عمرانی خراسان شمالی است، گفت: استان ما جز شش استان کم‌آب کشور است و بخش عمده‌ای از اعتبارات عمرانی به این موضوع اختصاص داده شده است. در حال حاضر، حدود ۳۵ درصد از اعتبارات عمرانی استان صرف مدیریت تنش آبی می‌شود، در حالی که سهم راه‌سازی حدود ۱۰ درصد و باقی اعتبارات در دیگر اولویت‌های عمرانی هزینه می‌شود.

راه‌آهن مشهد – بجنورد – گرگان؛ پروژه‌ای ملی با نیاز به اعتبارات کلان

وی درباره پروژه راه‌آهن مشهد – بجنورد – گرگان، یکی از مصوبات سفر ریاست جمهوری به استان، افزود: این پروژه یکی از طرح‌های حیاتی و سنگین خراسان شمالی است که بدون اعتبارات ملی امکان اجرا ندارد. تحقق آن نیازمند هماهنگی سه استان گلستان، خراسان رضوی و خراسان شمالی است. تأمین اعتبار پروژه نیز باید از طریق مولدسازی صنایع صورت گیرد.

خراسان شمالی؛ استان پیشرو در مقاوم‌سازی واحدهای روستایی

معاون عمرانی استاندار در ادامه با اشاره به روستایی بودن خراسان شمالی، اظهار کرد: حدود ۴۴ درصد جمعیت استان در روستاها سکونت دارند و یکی از مطالبات جدی ما از بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، اجرای دقیق طرح‌های هادی و مقاوم‌سازی واحدهای مسکونی روستایی است. تاکنون حدود ۶۵ هزار واحد روستایی مقاوم‌سازی شده و می‌توان گفت خراسان شمالی در این زمینه جزو استان‌های پیشرو کشور است.

معضل ترافیک بجنورد و راهکارهای رفع آن

علوی مقدم با اشاره به اینکه ترافیک یکی از دغدغه‌های اصلی مردم بجنورد است، گفت: در سال‌های اخیر اقداماتی همچون بازگشایی خیابان‌ها، یک‌طرفه‌سازی برخی معابر اصلی و تبدیل میادین مادر و دفاع مقدس به چهارراه انجام شده، اما همچنان ترافیک برای شهروندان دردسرساز است. یکی از مهم‌ترین راهکارهای رفع این مشکل، تعیین تکلیف ساخت‌وسازهای شهری است که می‌تواند به‌طور جدی در کاهش بار ترافیکی مؤثر باشد.

وی درباره وضعیت پروژه تقاطع میدان خرمشهر افزود: اجرای صحیح این پروژه نقش مهمی در کاهش ترافیک خواهد داشت. این طرح در شورای ترافیک استان مصوب شده و هم‌اکنون در مرحله ارزیابی و انتخاب پیمانکار قرار دارد.»

کمبود منابع مالی؛ بزرگ‌ترین مانع اجرای پروژه‌ها

علوی مقدم در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: مهم‌ترین چالش پروژه‌های عمرانی استان کمبود منابع مالی است. این مسأله آزاردهنده بوده و ناگزیر هستیم اعتبارات موجود را به‌صورت هدفمند و اولویت‌دار هزینه کنیم.

گردوغبار؛ از عوامل داخلی تا منشأ خارجی

وی درباره پدیده گردوغبار در خراسان شمالی گفت: این استان که پیش‌تر در تابستان‌ها آب‌وهوای معتدل داشت، امروز به‌طور جدی با پدیده گردوغبار مواجه است؛ به گونه‌ای که میزان آلاینده‌ها گاه به عدد ۵۰۰ می‌رسد. تغییرات اقلیمی، خشکسالی، کاهش بارش، تخریب پوشش گیاهی، چرای بی‌رویه دام و جنگل‌زدایی از عوامل داخلی این پدیده است. همچنین به دلیل مدیریت نادرست منابع آب، شاهد فرونشست زمین در استان هستیم.

او با اشاره به منشأ خارجی گردوغبار افزود: یکی از منابع ورود گردوغبار به خراسان شمالی دشت قره‌قوم ترکمنستان است. در کنار آن، کشورهایی مانند عراق، سوریه، عربستان و افغانستان نیز از کانون‌های مهم ریزگرد هستند که ایران، به‌ویژه مناطق غربی و جنوب‌غربی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

راهکارهای مقابله با گردوغبار

معاون عمرانی استاندار در خصوص راهکارهای مقابله با این پدیده تصریح کرد: پدیده گردوغبار در تابستان شدت بیشتری می‌گیرد و به‌طور میانگین سه روز در هفته مردم استان را درگیر می‌کند. این وضعیت علاوه بر مشکلات تنفسی، پوستی و قلبی‌عروقی، اثرات روحی و روانی بر زندگی مردم دارد. برای مقابله با آن باید اقدامات داخلی و خارجی هم‌زمان انجام شود. در کوتاه‌مدت ایجاد کمربند سبز حفاظتی در نقاط مرزی در دستور کار قرار گرفته است. همچنین کاشت گونه‌های گیاهی مقاوم و اصلاح شیوه‌های آبیاری از دیگر راهکارهای مؤثر خواهد بود.

وی خاطرنشان کرد: اجرای تکنیک‌های اصلی مقابله با گردوغبار هزینه‌های زیادی دارد و نیازمند تأمین اعتبارات ملی و همکاری بین‌المللی است. احداث کمربند سبز در مرزهای مشترک نیز می‌تواند در کاهش این پدیده نقش‌آفرین باشد.