روایتی از تنهایی و رنج؛ کارگردان جوانی که روی پای خودش ایستاد!

المیرا نوروزی کارگردان نمایش «زخم‌های عمیق زمین بازی» که این شب‌ها در تماشاخانه سیمرغ روی صحنه رفته است در گفتگو با خبرنگار مهر درباره موضوع نمایش توضیح داد: «زخم‌های عمیق زمین بازی» درباره‌ ۲ شخصیت است که با زخم‌ها و آسیب‌های خود، نحوه‌ نزدیک شدنشان به یکدیگر را برای تماشاگر به تصویر می‌کشند. در جریان آماده‌سازی این نمایش با ممیزی‌های متعددی مواجه شدیم که متأسفانه باعث بروز محدودیت‌هایی در اجرا شد. در ابتدا، نمایشنامه ساختاری غیرخطی داشت اما ما تصمیم گرفتیم برای وضوح بیشتر، بخش‌هایی از تعویض صحنه را به آن اضافه کنیم. در این تعویض‌ها، تماشاگر با تصاویری مواجه می‌شود که پیش‌نمایی را از آنچه قرار است در صحنه جدید رخ دهد به او ارائه می‌کند. در این نمایش فضای صحنه خالی است و هیچ دکور خاصی در نظر گرفته نشده که همین موضوع روند اجرایی را دشوارتر کرده است.

وی درباره وفاداری به متن اصلی نمایشنامه بیان کرد: ما تا حد امکان سعی کردیم تا به متن اصلی وفادار بمانیم، اما به‌دلیل برخی محدودیت‌ها ناچار شدیم ۲ صحنه را از نمایش حذف کنیم. از آنجا که فقط ۲ بازیگر روی صحنه حضور دارند، ممکن بود نمایش تا حدودی برای مخاطب خسته‌کننده شود، زیرا مدت‌زمان آن حدود یک ساعت و نیم بود. در ابتدا قصد داشتم عناصر اجرایی بیشتری مانند ویدئو پروژکتور و گروه فرم به اجرا اضافه کنم اما به‌دلیل محدودیت‌های سالن، این امکان فراهم نشد.

این کارگردان جوان تئاتر در رابطه با چالش‌ها و تجربه‌های اولین کارگردانی اش گفت: این نمایش نخستین تجربه من در مقام کارگردان بود و همچنین نخستین‌باری بود که روی صحنه بازی می‌کردم. فرآیند بسیار دشواری بود. تنها ۲ روز مانده به اجرای عمومی، به‌دلیل شرایط بحرانی جنگ تحمیلی، وقفه‌ای ایجاد شد و پس از دوازده روز توانستیم اجراها را آغاز کنیم. در گروه ما اتفاقاتی رخ داد که هیچ‌کدام‌مان انتظار آن را نداشتیم. تعداد اعضای گروه در ابتدا سیزده نفر بود اما در نهایت تنها پنج یا شش نفر باقی ماندند. یکی از اعضای گروه محمدجواد اصغری مسئولیت‌های زیادی را بر عهده گرفت و در تمامی مراحل کمک شایانی کرد. برای مثال ما در یکی از صحنه‌ها یک سطح گرد داریم که آقای اصغری در پشت پارچه‌ای قرار می‌گیرد و نور صحنه را هدایت می‌کند؛ با توجه به کوچکی سالن وی تمامی دیالوگ‌ها را حفظ است و نور را به‌صورت کاملاً حسی تنظیم می‌کند، بدون اینکه بتواند صحنه را ببیند. وی در واقع اجرا را نمی‌بیند اما نور صحنه را به دقت هدایت می‌کند.

نوروزی ادامه داد: من در ابتدای راه تصور متفاوتی از کارگردانی یک نمایش داشتم و گمان می‌کردم که امور اجرایی بین اعضای گروه تقسیم خواهد شد اما واقعیت این بود که بیشتر مسئولیت‌ها بر عهده خودم قرار گرفت. تولید محتوای تبلیغاتی را نیز خودم انجام دادم و اخیرا یکی از دوستان به گروه پیوسته که وظیفه تصویربرداری در سالن را بر عهده دارد. با وجود تمام این دشواری‌ها، این تجربه برای من شیرینی و ارزش خاص خود را داشت و همه اعضای گروه تلاش زیادی داشتند و حضورشان بسیار مؤثر بود.

کارگردان نمایش «زخم‌های عمیق زمین بازی» درباره فرایند انتخاب این نمایشنامه بیان کرد: ما در مؤسسه امین حیایی امتحان پایان ترم داشتیم. استاد ما امیر آسانی، این نمایشنامه را معرفی کرد و من تصمیم گرفتم که آن را برای امتحان انتخاب کنم. علت انتخابم هم تعداد کم شخصیت‌ها و همچنین ساختار غیرخطی و فضای سوررئال نمایشنامه بود که برایم جذابیت زیادی داشت. ابتدا با فرد دیگری به عنوان بازیگر کار را آغاز کردیم اما وی به همکاری ادامه نداد و در ادامه نیز سه یا چهار بازیگر تغییر کردند. نمایش ابتدا در مؤسسه اجرا شد و اکنون نزدیک به یک سال است که به‌صورت مداوم روی آن کار می‌کنیم. در ابتدا قرار بود این اجرا در تئاترشهر روی صحنه برود. آقای مسعود طیبی لطف داشتند و قرار بود سالن را در اختیار ما قرار دهند اما من شخصاً تمایل داشتم روی پای خودم بایستم و از کمک‌های مستقیم بهره نبرم. به همین دلیل، سالن سیمرغ را برای اجرا انتخاب کردیم.

وی درباره چالش‌های اقتصادی اجرای تئاتر گفت: از نظر اقتصادی نیز با دشواری‌هایی مواجه شدیم. عرفان علی‌محمدی که از بازیگران و همچنین تهیه‌کننده نمایش است مجبور شد برای تأمین هزینه‌ها از فردی پول قرض بگیرد. ما نیمی از هزینه سالن را پرداخت کردیم اما همه درآمدمان از فروش را خرج تبلیغات کرده‌ایم و هنوز نتوانسته‌ایم بدهی مربوط به سالن را تسویه کنیم. هزینه پلاتوهایی که برای تمرین استفاده می‌کردیم نیز به‌صورت شخصی پرداخت می‌شد.

نوروزی درباره ویژگی‌های اجرایی «زخم‌های عمیق زمین بازی» توضیح داد: احساس می‌کنم هنوز به سطحی که باید برسم، نرسیده‌ام و فکر می‌کنم هنوز نمی‌توانم نام کارگردان را روی خودم بگذارم. کارگردانی بسیار دشوار است. از ویژگی‌های مثبت این اجرا می‌توانم به طراحی نور اشاره کنم. طراحی نوری که انجام دادیم، باعث شد مخاطب از ساختار غیرخطی خسته نشود و بتواند تا پایان با اجرا همراه بماند. تاکنون ۲ فیلم کوتاه نیز ساخته‌ام. در مقایسه میان تئاتر و سینما، به نظر من کارگردانی در سینما آسان‌تر است. گردآوری و هماهنگی امور در تئاتر واقعا دشوارتر و سنگین‌تر است.

کارگردان نمایش «زخم‌های عمیق زمین بازی» در پایان گفت: خوشبختانه بازخوردهایی که تاکنون دریافت کرده‌ایم مثبت بوده است. البته هنوز فرصت نداشته‌ایم تا آن‌گونه که شایسته است اجرای خود را به تماشاگران بیشتری معرفی کنیم. هنوز به نقطه‌ای که مدنظرمان بوده، نرسیده‌ایم. اما کسانی که اجرا را دیده‌اند، رضایت داشتند. امیدوارم شرایطی فراهم شود تا زمینه فعالیت حرفه‌ای برای همه افرادی که در عرصه تئاتر فعالیت دارند، به‌ویژه جوانان، آسان‌تر شود. فعالیت هنری در این جامعه، به‌ویژه برای نسل جوان، بسیار دشوار است آن هم در شرایطی که اغلب کسی سخن آنها را جدی نمی‌گیرد.

نمایش «زخم‌های عمیق زمین بازی» از ۱۸ تیر تا ۲ مرداد هرشب ساعت ۱۹ در تماشاخانه سیمرغ روی صحنه می‌رود.

عوامل اصلی این نمایش عبارتند از نویسنده: راجیو جوزف، مترجم: سمیه نصراللهی، کارگردان: المیرا نوروزی، تهیه‌کننده: عرفان علی‌محمدی، بازیگران: المیرا نوروزی و عرفان علی‌محمدی.

در خلاصه داستان این نمایش آمده است: زخم‌های عمیق زمین‌بازی داستان ۲ دوست قدیمی است که در مقاطع مختلف زندگی، با زخم‌هایی تازه چه جسمی و چه عاطفی دوباره به هم می‌رسند و هر دیدارشان روایت تنهایی، درد و رابطه‌ای ناتمام است که در بستر رنج رشد می‌کند.

عکس‌ها از کیانوش اسماعیلی است.