پ.ک.ک خواهان آزادی عبدالله اوجالان است/ تاثیر روند صلح در منطقه

خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل – آذر مهدوان: در پی فراخوان عبدالله اوجالان، بنیان‌گذار پ‌ک‌ک، روز پنج‌شنبه ۲۷ فوریه سال جاری میلادی، در راستای انحلال گروه پ‌ک‌ک، شاهد استقبال این گروه و سوزاندن نمادین سلاح‌های ۳۰ نفر از اعضای آن در سلیمانیه بودیم.

هرچند از نظر برخی کارشناسان ترک، آغاز این روند به معنای نقطه عطفی در تاریخ سیاسی ترکیه است، اما به نظر می‌رسد انتقال بدنه اصلی پ.‌ک.‌ک به کشور سوریه و همکاری آن با نیروهای کردی این کشور در سال‌های اخیر، تأثیرگذار بودن روند انحلال پ.‌ک‌.ک را چالش‌برانگیز کرده است.

خبرگزاری مهر، با هدف بررسی روند خلع سلاح گروه پ‌.ک‌.ک و تأثیر این روند در منطقه، گفت‌وگویی با پروین بولدان، سیاستمدار مطرح اهل ترکیه و نائب رئیس مجلس ترکیه داشته که مشروح این گفتگو در ادامه می‌آید؛ پروین بولدان همچنین عضو تیم مذاکره‌کننده با عبدالله اوجالان، رهبر گروه پ.‌ک‌.ک، و نماینده شهر وان است که در ماه‌های اخیر نقش بسیار مهمی در پیشبرد روند صلح میان جامعه کردی و ترکی داشته است.

پ.ک.ک از آزادی آقای عبدالله اوجالان و ادامه فعالیت‌های سیاسی ایشان حمایت می‌کند. اخیراً صحبت‌هایی مبنی بر اعمال قانون حق امید برای آقا اوجالان مطرح است. اگر این خواسته برآورده نشود، آیا می‌تواند روند صلح بین پ.ک.ک و حزب حاکم ترکیه به بن‌بست برسد؟

اگرچه این روند مستقیماً در ترکیه در جریان است، اما تأثیرات آن حوزه بسیار وسیع‌تری را در بر می‌گیرد. فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک (پ.ک.ک) و تحولات پس از آن، ناگزیر این تحولات را برای همه ضروری می‌سازد. تمام قدرت‌های منطقه به درجات مختلف تحت تاثیر نتایج این روند قرار خواهند گرفت.

روند انحلال پ.ک.ک، فرآیند آزادی، پذیرش تفاوت‌ها و پایان دادن به خصومت‌ها است. یکی از پیامدهای طبیعی این امر، مسلماً ایجاد شرایطی برای آقای اوجالان، بازیگر اصلی این فرآیند، جهت فعالیت و مشارکت بیشتر در این روند صلح میان پ.ک.ک و دولت ترکیه است.

با این حال، آقای اوجالان هرگز آزادی خود را به عنوان یک موضوع شخصی در نظر نگرفته است. پ.ک.ک و افرادی که او رهبری می‌کند قطعاً خواهان آزادی او هستند و از آن دفاع می‌کنند و دلایل موجه و مشروعی برای این امر وجود دارد. اما ارزیابی آقای اوجالان این است که این روند نباید صرفاً به آزادی فردی تقلیل یابد. آقای اوجالان به طور کلی طرفدار آزادی اجتماعی است و آزادی خود را جزئی از آزادی اجتماعی می‌داند.

پ ک ک به صورت نمادین سلاح‌های خود را آتش زد. آیا در مقابل این اقدام دولت ترکیه گامی در رابطه با روند صلح برداشته است؟

تاکنون پیشرفت‌های قابل توجهی در خصوص روند صلح حاصل شده است. اول از همه، اظهارات معروف دولت باغچلی، رهبر حزب جنبش ملی، پس از دست دادن با حزب ما در اول اکتبر بود که خواسته بود اقای اوجالان فراخوانی برای پایان فعالیت گروهش بدهد. پس از آن، آقای اوجالان ابتکار عمل را به دست گرفت و در ۲۷ فوریه فراخوان تاریخی خود را صادر کرد. سپس پ.ک.ک کنگره خود را تشکیل داد و بلافاصله به فراخوان اوجالان پاسخ مثبت داد و روند انحلال را آغاز کرد. ما در ۱۱ ژوئن، شاهد مراسم نمادین آتش زدن اسلحه در سلیمانیه بودیم. آقای اردوغان و حزب حاکم اراده خود را برای به ثمر رساندن این روند اعلام کرده‌اند. همه اینها تحولات تاریخی و مهمی هستند. رسیدن این روند به این نقطه فوق‌العاده ارزشمند است. یک کمیسیون گسترده در مجلس ترکیه تشکیل شد. این کمیسیون که برای ایجاد مبنای حقوقی و سیاسی این روند تأسیس شده است، هم از نظر تأسیس و هم از نظر عملکرد، به همان اندازه تاریخی است.

همانطور که مشاهده می‌شود، گام‌های مهمی از سوی هر دو طرف برداشته شده است. بنابراین، این روند به آرامی و در چارچوب پویایی خود در حال پیشرفت است. با وجود برخی چالش‌ها، ما معتقدیم که این روند موفقیت‌آمیز خواهد بود.

از منظر حقوقی (قوانین ترکیه)، در صورت موفقیت‌آمیز بودن روند خلع سلاح، سرنوشت رهبران مسلح قندیل و اعضای فعلی پ.ک.ک چه خواهد شد؟ آیا آنها می‌توانند به خانواده‌های خود در ترکیه بازگردند و در فعالیت‌های سیاسی غیرنظامی شرکت کنند؟ به عنوان یکی از پیشگامان این روند صلح، آیا در این زمینه گامی برمی‌دارید؟

وقتی به این فرآیند به طور کلی نگاه می‌کنیم، به این توجه نمی‌کنیم که چه اتفاقی برای افراد خواهد افتاد، بلکه به این نگاه می‌کنیم که چه اتفاقی برای دموکراسی، حقوق بشر و آزادی‌ها خواهد افتاد. بازیگرانی که شما نام بردید نیز از این منظر به این فرآیند نگاه می‌کنند. اگر این فرآیند موفق باشد، حوزه سیاست دموکراتیک گسترش می‌یابد و آزادی‌ها شکوفا می‌شوند. بنابراین، در چنین فضایی، پرسش‌هایی در مورد اینکه آیا اعضای پ.ک.ک به خانواده‌هایشان بازخواهند گشت یا خیر، بی‌معنی است. البته، این افراد به کشورهای خود بازخواهند گشت و از حق خود برای مشارکت در سیاست استفاده خواهند کرد.

با توجه به ۴۱ سال درگیری مسلحانه بین اعضای پ.ک.ک و ارتش ترکیه و کشته یا زخمی شدن هزاران سرباز ترکیه و اعضای پ.ک.ک، آیا جامعه ترکیه برای صلح و برادری واقعی بین کردها و ترک‌ها آماده است؟ پیش‌بینی شما در مورد چالش‌های اجتماعی و سیاسی آینده این موضوع چیست؟

علیرغم رنج‌های سنگین، آسیب‌های روحی، خسارات انسانی، اخلاقی و اقتصادی که در طول این سال‌ها به جامعه ترکیه متحمل شده است، اما هیچ خصومتی بین جوامع پدید نیامده است. این مهمترین برگ برنده در خصوص پیش بردن روند صلح است. وقتی صحبت از راه‌حل‌های سیاسی می‌شود، جامعه ترکی همیشه سطح بالاتری از حساسیت، درک و خرد نسبت به اینگونه فرایندهای سیاسی دارد. اگر این روند به اینجا رسیده است، آینده‌نگری جامعه نقش بزرگی در آن دارد. این فرآیند نه «علیرغم» جامعه، بلکه با «حمایت» جامعه انجام می‌شود. امروزه، بخش بزرگی از جامعه ترکیه آشکارا از جستجوی راه‌حل‌ها و صلح حمایت می‌کند. در واقع، این جامعه به برخی ابتکارات ضد صلح، ضد راه‌حل، جستجوهای مهندسی‌شده و نگرش‌های شکست‌گرایانه اهمیت نمی‌دهد.

جامعه آماده صلح است، مسئله اصلی، رویکرد مخرب کسانی است که به نام مردم، علیه مردم، درگیر سیاست می‌شوند و گروه‌های قدرتی که آینده خود را به این جنگ گره می‌زنند. این جامعه نیست که جنگ را ایجاد می‌کند و آن را به این نقطه می‌رساند، جامعه قربانی این مشکل است و تنها راه کاهش درد و رنج آن، موفقیت‌آمیز بودن این روند است.

این روند صلح که به تازگی آغاز شده است، چه تأثیری بر منطقه و همسایه ترکیه، خواهد داشت؟ همانطور که می‌دانید، ایران هم سال‌هاست که با مسئله پژاک دست و پنجه نرم می‌کند.

«روند صلح و جامعه دموکراتیک» فراخوانی برای دموکراسی، صلح و آزادی در سراسر منطقه است، و همچنین یک فرصت تاریخی و دعوتی است برای آزمودن یک مسیر سیاسی جدید با کنار گذاشتن روش‌های شناخته‌شده‌ی انکار، شورش و درگیری.

برخلاف تصور رایج، آنچه کشورها را قوی می‌کند، تسلیحات و جنگ نیست، بلکه دموکراسی، آزادی و صلح است. مردم کرد هر کجا که باشند، بخش خستگی‌ناپذیری از مبارزه برای دموکراسی و صلح هستند. این باید مورد قدردانی قرار گیرد.

آنچه از کشور متمدنی همچون ایران با ریشه های عمیق تاریخی، انتظار می رود، رهبری این روند و همچنین همگامی با این فرایند است. زیرا این روند مربوط به آینده ایران نیز می شود. ما از مردم و دولت ایران می‌خواهیم که مسائل خود را از طریق پویایی داخلی خود و روش‌های دموکراتیک و مسالمت‌آمیز حل کنند.