نگاهی به چند واژه مصوب فرهنگستان

به گزارش خبرگزاری مهر، ایسنا نوشت: در فرسته گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی آمده است:

به مناسبت سالگرد درگذشت استاد علی سامی (۱۰ اسفند ۱۲۸۹ –۲۲ مرداد ۱۳۶۸) باستان‌شناس و نخستین کاوشگر ایرانی تخت جمشید چند واژۀ مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ادامه می‌آید:

بادرُفت: loess
بادنهشته‌ای ریزدانه و گسترده و همگن و متخلخل و آهکی با رنگ روشن
ایزدپیکره: cult statue
تندیس ایزد یا ایزدبانویی خاص که در معبد ویژۀ او قرار داده می‌شد
ایزدستان: pantheon1
معبدی که به خدایان یک آئین خاص اختصاص دارد
ای زدگان: pantheon2
همه یا گروهی از خدایان یا ایزدان یا ارباب انواع
پس‌کاوش: post-excavation
کلیۀ عملیات و آزمایش‌ها و فعالیت‌های بعد از اتمام کار میدانی
پوش‌سنگ: capstone
سنگی اغلب مسطح که معمولاً به‌صورت افقی بر روی بالاترین بخش یک سازۀ سنگی مانند قوس و گور صندوقی و گور دالان‌دار و گور حجره‌ای قرار می‌گیرد
تاج‌بخش: king maker
کسی که امکان به قدرت رسیدن شخص دیگری را فراهم می‌کند درحالی‌که خود به هر دلیلی قادر یا مایل به تصدی آن مسند نیست
یادگاره: relic
آثار و بقایای فرهنگی کهن به‌ویژه آنها که دارای ارزش مذهبی و نمادین هستند
تن‌بَست: body plug
شیئی که در مراحل آماده‌سازی جسد برای پوشاندن اندام‌هایی مانند گوش و دهان به کار می‌رفت
سوگ‌پیشگان: mortuary cult
گروهی که حرفۀ آنها برگزاری مراسم عزاداری و تقدیم پیشکش‌های تدفینی برای آمرزش مردگان و سهیم شدن در رستگاری آنهاست
کلیدنامه: key
چکیدۀ داده‌نامه حاوی مشخصۀ گونه‌های مهم
گردمان: henge, henge monument
محوطه‌ای آئینی و معمولاً مدور، محصور با چوب یا سنگ، مربوط به پیش‌ازتاریخ که گاه گرداگرد آن دیوار یا خندق و خاکریز وجود دارد
نهان‌خانه: inner sanctum, sanctuary
۱. مقدس‌ترین جایگاه در یک مکان مقدس ۲. درونی‌ترین بخش یک مکان مقدس
اعضای گروه واژه‌گزینی تخصصی باستان‌شناسی که در دوره‌های گوناگون با فرهنگستان زبان و ادب فارسی همکاری کرده‌اند: مرحوم حمید خطیب‌شهیدی، کامیار عبدی، عادل فرهنگی شبستری، هایده لاله، کوروش محمدخانی، حکمت‌الله ملاصالحی، مهرداد ملک‌زاده، ناصر نوروززادۀ چگینی، جواد نیستانی.